Sigrid Kaag geen lijsttrekker D66 meer vanwege ernstige bedreigingen en aanhoudende intimidatie

Sigrid Kaag stelt zich niet meer beschikbaar als lijsttrekker van D66 bij de volgende verkiezingen. Dat bevestigt een woordvoerder van de partij na berichtgeving in Trouw. "Het heeft een te zware wissel getrokken op mijn gezin", zegt de politica. Ze wordt ernstig bedreigd en zwaar beveiligd en dat valt haar familie zwaar.

Tot een volgend kabinet aantreedt, gaat Kaag nog wel door als demissionair minister van Financiën en vicepremier. Ze weet nog niet wat ze daarna wil doen en of dat in Nederland zal zijn. Het is ook nog niet bekend wie haar opvolgt.

De verwachtingen waren hoog toen Kaag in 2021 lijsttrekker werd. Ze wilde de eerste vrouwelijke premier van Nederland worden en pleitte voor een nieuwe bestuurscultuur. Bij de verkiezingen haalde de politica vijf zetels winst en maakte ze van D66 de tweede partij in de Kamer. Na een onstuimige formatieperiode werd ze vicepremier en minister van Financiën in het vierde en laatste kabinet-Rutte.

Kaag zegt dat het haar eigen beslissing is geweest om te stoppen. Ze heeft zich alleen maar aangemoedigd gevoeld door haar partij D66 om juist door te gaan. Haar besluit hing wel al langer in de lucht. Eind mei zei Kaag in het televisieprogramma College Tour dat haar gezin wil dat dat ze stopt met de politiek. "Mijn gezin staat altijd voorop", voegde ze daar toen aan toe. Nu zegt de partijleider dat het dilemma al een jaar door haar hoofd speelt.

"Ik stop niet omdat de veiligheid en de sfeer voor mijzelf een kwestie zijn", zegt Kaag hierover tegen Trouw. Het ligt ook niet aan de baan zelf, zegt ze. Dat vindt ze spannend en uitdagend en ze heeft er nog alle motivatie voor.

Kaag keerde in 2017 na bijna 34 jaar in het buitenland terug naar Nederland om minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking te worden. Ze was een gelauwerd diplomate. Maar haar privéleven lag tot haar afschuw direct onder een vergrootglas door haar huwelijk met een Palestijnse man. Met name vanuit partijen als de PVV werd Kaag hierom verdacht gemaakt. Dat gebeurde niet alleen door de achterban van die partij, maar ook in de Tweede Kamer door Geert Wilders. Kaag hekelde al snel het politieke klimaat in Nederland en keerde zich tegen populisme en islamofobie.

Ze werd een favoriet doelwit voor populisten en complotdenkers. Dat ging zo ver dat een complotdenker met een brandende fakkel voor haar huis verscheen. Dat ze bij sommige mensen zoveel weerstand oproept, zegt volgens Kaag iets over het maatschappelijk klimaat in Nederland. "Er bestaat misogynie (vrouwenhaat red.) helaas", zegt ze daarover tegen Trouw. "Zeker als vrouwen hun nek durven uitsteken en ook nog een geprononceerde mening hebben." Kaag noemde complotextremisten een ‘gif voor de democratische rechtsstaat’. Ook waarschuwde ze voor opkomend rechtsextremisme.

Vanuit de Tweede Kamer wordt woedend gereageerd op de bedreigingen die ervoor hebben gezorgd dat Kaag nu terugtreedt. "Wat Sigrid Kaag over zich heen kreeg aan drek en bedreigingen schaadt onze democratie", zegt D66-fractievoorzitter Jan Paternotte. "Dat zullen we nooit accepteren. Of je nu D66’er of PVV’er bent, het is waanzinnig dat wie Nederland wil dienen vrijheid zou moeten opgeven."

"Wat zijn we als land diep gezonken dat dit gebeurt", zegt GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet. "Wat schaam ik mij hiervoor. Wat ligt er een grote opdracht om het respect en fatsoen weer terug te brengen, zeker ook naar politici." Volt-voorman Laurens Dassen noemt de reden dat Kaag de politiek verlaat "intriest", en spreekt van "bedreigingen die doorwerken tot diep in de privésfeer". Hij zegt "veel waardering" te hebben voor Kaag als politica. "Gedreven, open blik naar de wereld en een hartelijk mens."