Koningin van de afvalzak

In 2050 moet de Nederlandse economie volledig circulair zijn. Het kabinet wilt toe naar een samenleving waarin afval niet bestaat. En waar zoveel mogelijk producten en grondstoffen worden hergebruikt. Volgens Rachel Kuijlenburg, docent Facility Management op de Haagse Hogeschool, begint een circulaire economie bij de afvalbak. Ze onderzoekt sinds enkele jaren met studenten de vuilniszakken van verschillende organisaties. Deze ongekroonde ‘koningin van de afvalzak’ ging deze week in gesprek met ambtenaren op een grote circulaire beurs in Den Haag.

De onderzoeksresultaten verwerkte Kuijlenburg in een model, dat beschrijft welke circulaire keuzes je op elk niveau in een organisatie kunt maken. Simpel gezegd, hoe minder grondstoffen je gebruikt, hoe minder afval je hebt. Haar onderzoek is genomineerd voor de RAAK Award, een landelijke prijs voor het beste praktijkgerichte onderzoek in het hoger onderwijs. Donderdag 17 november wordt de prijs uitgereikt.

Het afval is het DNA van de organisatie, vindt Kuijlenburg. Juist de directeur zou moeten weten wat er zoal de prullenbak in verdwijnt. Hoe meer je weet over je afval, hoe beter je bij de inkoop kunt letten op duurzaamheid. Uit het onderzoek van Kuijlenburg wordt verder duidelijk dat we ons afval niet goed scheiden. En dat heeft voor een deel te maken met ons automatische gedrag. We denken er vaak niet over na als we iets weggooien. Een mooi voorbeeld is het papieren koffiekopje, waar we allerlei ander afval (etensresten, theezakjes, plastics) instoppen om het nog sneller weg te kunnen gooien.

Een strategie die Kuilenburg op de circulaire beurs middels een gezamenlijk lied wil overbrengen op de ambtenaren, is de R-ladder. De R-ladder is een volgorde van strategieën om met ons afval om te gaan. De meeste mensen kennen er wel een paar: reduce, reuse, recycle is een bekende leus. Volgens Kuijlenburg is 'recyclen' het allerlaatste wat je moet doen in de ladder. Kijk eerst of je iets kan hergebruiken (repurpose) of repareren (repair).