The Order: zinderende western met een precaire boodschap

Topacteurs Nicholas Hoult en Jude Law staan tegenover elkaar in op waargebeurd verhaal gebaseerd actiedrama over een extreemrechtse terrorist die in het Amerika van begin jaren tachtig op de hielen gezeten wordt door een gedecideerde FBI-agent.

Filmmaker Justin Kurzel (Nitram, 2021) liet zich voor The Order inspireren door een waargebeurd verhaal: in 1984 worden neonazi’s uit het Amerikaanse noordwesten opgepakt vanwege terrorisme. Ze overvallen onder meer geldwagens om hun strijd voor witte suprematie te kunnen financieren en schromen niet slachtoffers te maken met bomaanslagen. Kurzel brengt die historische affaire, waarbij de FBI betrokken was en die leidde tot een keur aan veroordelingen, terug tot een strijd tussen twee mannen. De getormenteerde FBI-agent Terry Husk (Jude Law) en de venijnige Bob Mathews (Nicholas Hoult), een jonge man die zijn haat gebruikt als brandstof.

Dit verhaal is doordrenkt met fatalisme, benadrukt Kurzel al vanaf de eerste akte op subtiele wijze. Husk, die al 26 jaar aan grote zaken werkt, wordt ingevlogen om onderzoek te doen naar The Order, een extreemrechtse terroristische groepering. Hij weet maar al te goed dat deze mannen kwaadaardige motieven hebben en dat hij er snel bij moet zijn. Haat leidt steevast tot ellende. Mathews weet op zijn beurt dat hij Husk zo lang mogelijk moet ontlopen. Die constellatie toont Kurzel in een scène waarin Husk, die in de woestenij van Oregon probeert met zijn jachtgeweer een eland neer te schieten, een glinstering ziet in de ogen van het dier.

De eland kijkt evenwel niet naar hem, maar naar iets achter hem. Dat blijkt Mathews, die Husk in het vizier heeft. De scène loopt af met een sisser, maar is wel tekenend voor de rest van de film. Dit is een western over twee gemankeerde mannen, die chaos nodig hebben om te kunnen overleven. Dat de slotscène zich afspeelt in een brandend huis in de middle of nowhere spreekt boekdelen. Het is een trefzekere metafoor voor de hel op aarde.

Law en Hoult zijn overigens slechts in de bovengenoemde scène in de bergen samen te zien, maar geven elkaars personages extra schwung. Boven alles verschijnt deze film, over de kwade bedoelingen van extreemrechts, op een precair moment. De timing van Kurzel zal niet onverwachts zijn.

The Order, vanaf donderdag 6 februari 2025 bij Amazon Prime Video