In memoriam: Marieke van Santen

We zijn diepbedroefd en ontsteld dat onze collega Marieke van Santen op 52-jarige leeftijd is overleden.

Twaalf jaar lang, van 2008 tot 2020, werkte zij als onderzoeksjournalist voor ons programma.
Als zeer bevlogen researcher maakte ze tal van uitzendingen.
Marieke was een geëngageerde journalist vol energie. Ze stond voor haar onderwerp en onderzoek. Je kon op haar bouwen omdat je wist dat wat ze had uitgezocht altijd klopte.

Wat een fantastische collega.
Wat een journalist.
Wat een groot verlies.

Een greep uit de verhalen die Marieke voor Zembla maakte:

Wie verschoont mijn moeder deel 1 (2008)
Overvolle luiers, te weinig hulp bij het eten en drinken en ongewenst vastzetten. Dat is het beeld dat familie en personeelsleden van meerdere verpleeghuizen schetsen over de zorg voor demente ouderen. In 2004 wordt er groot alarm geslagen als blijkt dat een zeer groot aantal verpleeghuizen niet kan garanderen dat er verantwoorde zorg werd geleverd. Volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg is de situatie vier jaar later verbeterd, maar is dat wel zo? De uitzending ‘Wie verschoont moeder’ van 11 mei 2008 laat schokkende beelden zien, onder meer van een oude vrouw in een vieze luier en met poep onder haar nagels in een verpleeghuis.

Wie verschoont mijn moeder, deel 2 (2012)
De politiek belooft beterschap, maar meer dan vier jaar later is de situatie in tientallen verpleeghuizen nog steeds schrijnend. Ouderen liggen niet zelden tot de middag in bed, vaak in vieze luiers, zo blijkt in het vervolg op ‘Wie verschoont moeder’.

Zoete verleiders (2013)
Bijna de helft van de Nederlanders is te zwaar. We bewegen weinig en eten vaak ongezond. Steeds meer mensen hebben daardoor een verhoogd risico op kanker en op hart- en vaatziekten. En ook diabetes neemt toe. In ‘Zoete verleiders’ onderzoeken we waarom we zoveel suiker eten, terwijl we weten dat het slecht voor ons is.

De dood van Amanda Todd (2014)
De 15-jarige Canadese Amanda Todd maakt in 2012 een eind aan haar leven. Ze is jarenlang via internet geïntimideerd en bedreigd door een onbekende man. Ze moest haar borsten laten zien en seksshows geven. Als ze weigert chanteert hij haar en verspreidt een blootfoto van Amanda onder haar klasgenoten. Ze wordt gepest. Zo ernstig dat ze het leven niet meer ziet zitten. Vlak voor haar dood plaatst ze op Youtube een wanhopig filmpje waarin ze uitlegt wat haar is overkomen en wat het met haar doet. Wereldwijd keken 17 miljoen mensen naar haar noodkreet.
Van de dader ontbreekt ieder spoor. Tot in januari van dit jaar. De 36-jarige Nederlander Aydin C. wordt aangehouden op een bungalowpark in Oisterwijk. Hij wordt niet alleen verdacht van het misbruiken van Amanda, hij zou ook tientallen slachtoffers hebben gemaakt in Nederland, Engeland, de Verenigde Staten, Canada, en Noorwegen.
Hoe is het mogelijk dat iemand vanuit een Nederlands bungalowpark zoveel slachtoffers kan maken? Zembla onderzoekt wie verdachte C. is en hoe de opsporing naar hem is verlopen.

Mister Ferrari (2009)
De grenzeloze expansiedrift van Frits Kroymans, eigenaar van het Kroymans-concern, eindigt in april 2009 in een faillissement. Duizend mensen komen op straat te staan. Kroymans doet eerst vooral in prestigieuze merken als Ferrari, Maserati en Aston Martin. Vanaf 2000 neemt hij met veel geleend geld in hoog tempo het ene na het andere bedrijf over. Totdat zijn auto-imperium in elkaar stort. De belastingbetaler draait op voor de kosten. Terwijl het jetset-leven van Kroymans doorgaat alsof er niets is gebeurd.

Zwakbegaafd en opgesloten (2008)
Op de goed beveiligde afdeling van gehandicapteninstelling Abrona wonen 24 en licht verstandelijk gehandicapten met een sterke gedragsstoornis. Zembla brengt er een aantal weken door en spreekt met bewoners en begeleiders. Abrona vindt dat de zorg tekortschiet door het beperkte budget. De bewoners zijn veelal te gevaarlijk om alleen naar buiten te gaan. Daarom zijn zij volledig afhankelijk van hun begeleiders. Het gebrek aan personeel leidt ertoe dat bewoners urenlang alleen op hun kamer zitten. En in sommige gevallen leidt het zelfs tot een maandenlang verblijf in een isoleercel.

Etiketkinderen (2013)
Ben je als kind ongeconcentreerd, bewegelijk, druk, onhandig, of gewoon wat slechter in taal en rekenen? Dan is de kans groot dat je een etiket krijgt. Zo is er bijvoorbeeld ADHD, ADD, DCD en dyslexie. Psychiatrische aandoeningen die omschreven worden in DSM IV, het diagnostisch handboek voor psychiaters wereldwijd. Er is in Nederland bijna geen schoolklas meer te vinden zonder een kind met een etiket. Hoe komt dit? In ‘Etiketkinderen’ onderzoeken we waar de drang om kinderen in hokjes te plaatsen vandaan komt.