Vogelbescherming: "Overheid faalt bij bescherming boerenlandvogels"

Betere gebiedsbescherming voor boerenlandvogels is hard nodig. Dat concludeert Vogelbescherming Nederland op basis van het vandaag gepubliceerde rapport van Sovon Vogelonderzoek. "Zonder nieuwe maatregelen, kommen grutto's en andere vogels die afhankelijk zijn van het boerenland nog verder in de gevarenzone."

Het nieuwe rapport, in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), geeft een geactualiseerde inventarisatie van de belangrijke vogelgebieden in Nederland. Daaruit blijkt dat het in veel van deze gebieden niet goed gaat. Vooral voor soorten waar Nederland op internationaal niveau een belangrijke verantwoordelijkheid heeft, zoals de grutto, wulp en tureluur, is er hoge noodzaak voor betere gebiedsbescherming. Deze vogels hadden decennia geleden al betere bescherming moeten krijgen, maar de Nederlandse overheid heeft stelselmatig de regels omzeild. Zo toont de grutto vanaf 1990 een significante daling van jaarlijks 5%. De afgelopen 50 jaar is de stand van 120.000 naar rond de 30.000 gegaan. Het is tijd dat daar verandering in komt voordat het te laat is.

Karsten Schipperheijn, directeur van Vogelbescherming Nederland: “Er moet een transitie plaatsvinden naar landbouw waar weer ruimte is voor vogels. Dit onderzoek toont het falend beleid van de afgelopen 20 jaar. Met name voor vogels die afhankelijk zijn van boerenland is er te weinig gedaan. Er is een veel betere bescherming nodig van gebieden waarin nog boerenlandvogels voorkomen. Het is echt noodzakelijk dat Nederland vaart zet achter de transitie in het agrarisch gebied."

De uitkomsten van het rapport bevestigen bovendien de urgentie van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Natuurherstel en een transitie naar een extensievere en toekomstbestendige landbouw zijn belangrijke voorwaarden om de populatie boerenlandvogels te herstellen. Ook het Aanvalsplan Grutto is van belang: hierin worden concrete maatregelen voorgesteld ten behoeve van weidevogelvriendelijke landbouw. Dit plan waarbij boeren en natuurbeheerders zich maximaal inzetten voor weidevogels, moet redding bieden voor de weidevogels in ons land. Daadwerkelijke uitvoering door de overheid laat echter op zich wachten. Schipperheijn: “Dit moet goed en snel gebeuren, zodat we werken aan een toekomst waar vogels én boeren samen profiteren van ons boerenland.”

Nederland is juridisch verplicht om de Vogelrichtlijngebieden actueel te houden. De laatste keer dat er een actualisatie heeft plaatsgevonden, was zo'n tien jaar geleden. Het IBA (Important Bird Areas) rapport uit 2019 liet al zien dat Nederland feitelijk niet meer aan zijn verplichtingen onder de Vogelrichtlijn voldoet. "De formerende partijen zullen aan de slag moeten om deze verplichtingen na te komen, door nu écht werk te maken van vogelvriendelijk landbouwbeleid", zegt de natuurorganisatie. "Dit zal niet alleen de vogels helpen, maar past ook binnen toekomstbestendige landbouw en sluit aan bij de wens van boeren die uitzien naar duurzame landbouwtransitie."

Bron: Vogelbescherming Nederland