Haringvlietsluizen op een kier

Binnenkort is het zover: dan gaan de sluizen in het Haringvliet op een kier en kunnen trekvissen als zalm en steur weer naar binnen. Meer dan twintig jaar is de uitvoering van dit Kierbesluit door de politiek uitgesteld en ook bij Rijkswaterstaat heeft het lang geduurd voordat er naast veiligheid en scheepvaart oog kwam voor de natuur.

Haringvliet
De afsluiting van het Haringvliet in 1970 had dramatische gevolgen. Van twee meter viel het getij terug naar zo’n dertig centimeter en dat haalde alle dynamiek uit het gebied. Het riet verdween en het gebied verruigde met wilgenroosjes, guldenroede en brandnetels. Veel vogels verdwenen: baardmannetjes, waterrallen, velduil, grote karekiet, zwarte ruiters, wulpen. Inmiddels is het aantal planten en vogelsoorten weer toegenomen, maar een brakwatergetijdengebied als type ecosysteem is erg zelfzaam en dat is verdwenen.

Begin jaren 90 ontstond het Kierbesluit: aanvankelijk leek de variant getemd getij (sluizen staan groot van de tijd voor een derde open) de beste optie, maar die is er niet gekomen, vooral vanwege oppositie vanuit de landbouw. Uiteindelijk werd er voor de variant sluizen op een kier gekozen, zodat zout water niet teveel naar binnen komt, maar ook daar is het nog niet van gekomen. Rijkswaterstaat verwacht dat de sluizen in november voor het eerst op een kier gezet zullen worden: pas dan zal er voor het eerst zout zeewater naar binnen komen.

Kamervragen
Natuurorganisaties en vissers zijn nog in overleg over het verwijderen van netten en fuiken voor en achter de sluizen. Het kan niet zo zijn dat de miljoenen die zijn geïnvesteerd in het uitzetten van trekvissen uiteindelijk terechtkomen in de netten van vissers, aldus Kamerlid Tjeerd de Groot van D66. Hij stelde deze week kamervragen aan Minister Schouten van LNV.

Delta
Niet alleen het Haringvliet werd afgesloten, ook de Grevelingen werd niet lang daarna afgedamd. De Oosterschelde is dankzij protesten vanuit de omwonenden half open gebleven met een stormvloedkering, maar ook daar had dit verstrekkende gevolgen voor de natuur, zowel boven als onder water. Alleen de Westerschelde ontsprong de dans van afdamming omdat de haven van Antwerpen bereikbaar moest blijven. 

Portretten
Zeven portretten zijn er gemaakt van mensen die zich op één of andere wijze bezig houden met de veranderende deltanatuur. Behalve de Biesbosch en het Haringvliet zijn de Grevelingen, de Oosterschelde en de Westerschelde bezocht door de geïnterviewden: