Greenpeace start kort geding voor bescherming van kwetsbare natuur

Greenpeace Nederland start een tweede juridische procedure tegen de Staat om de meest kwetsbare natuur voor eind 2025 te redden. Veel natuur blijkt namelijk gevoeliger voor stikstof dan gedacht. Omdat de urgentie om de stikstofneerslag te reduceren daardoor nog groter is, wil Greenpeace het oordeel van de rechter op de bodemprocedure, gestart in juli 2023, niet afwachten.

“Dit zijn rechtszaken die we niet willen starten”, zegt Andy Palmen, directeur Greenpeace Nederland. “Maar we zien geen andere mogelijkheid omdat de overheid niet met maatregelen komt die de meest kwetsbare natuur kunnen redden. Het gaat demissionair minister Van der Wal zelfs niet lukken het wettelijke doel van 2025 te halen.”  

De meest kwetsbare natuur raakt mogelijk onherstelbaar beschadigd of kan zelfs verdwijnen als de stikstofuitstoot voor eind 2025 niet drastisch omlaag gaat. Dat stelden ecologen in opdracht van Greenpeace en een taakgroep in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit al in 2022 vast.

Bovendien blijkt uit het rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving, het RIVM en de Universiteit van Wageningen dat de stikstofmaatregelen die de overheid tot nu toe heeft genomen voor eind 2030 amper iets opleveren. Via dit kort geding wil de organisatie de Staat dwingen om, in afwachting van het vonnis in de bodemprocedure, met een concreet beleidsplan en extra maatregelen te komen.  

Als de rechter in dit kort geding oordeelt dat de overheid de stikstofuitstoot op korte termijn moet terugdringen, leidt dit waarschijnlijk tot ingrijpende en mogelijk gedwongen maatregelen. "Dat zijn bijvoorbeeld verplichte uitkoop van piekbelasters, minder gebruik van krachtvoer en een maximaal aantal dieren per hectare. Dit is een pijnlijk maar onvermijdelijk gevolg van jarenlang uitstelgedrag door de overheid.” Volgens de organisatie is de enige fundamentele oplossing een omslag naar ecologische landbouw met minder veedieren. Dat zou volgens hen ook andere problemen aanpakken zoals de schadelijke gevolgen van pesticidengebruik en klimaatverandering.

“We verwachten dat de overheid ervoor zorgt dat ook andere sectoren zoals verkeer, industrie en de luchtvaart een bijdrage leveren”, zegt Palmen. “En dat veehouders die moeten stoppen op een rechtvaardige manier door de overheid worden gecompenseerd. Laat deze rechtszaak het begin zijn van een transitie op alle fronten. Boeren die al duurzaam ondernemen, zoals biologische boeren, moeten bescherming krijgen en boeren die mee willen in de omslag op elke mogelijke manier worden geholpen.”

Meerdere natuurorganisaties steunen Greenpeace in hun stap naar de rechter. “Onze natuur staat onder druk”, zegt Kirsten Haanraads van het Wereld Natuur Fonds. “Door een combinatie van stikstof, verdroging, versnippering en slechte waterkwaliteit dreigen we belangrijke leefgebieden van dieren en planten kwijt te raken. We hebben geen tijd te verliezen.”

Bron: Greenpeace Nederland