Tussen de mensen

Lenette van Dongen maakte nog één cabaretshow (die door corona stopte, enfin, we hebben de tv-registratie nog) en wil nu ‘een leuke oude vrouw worden.’

Het idee was: met een knal het vak uit en daarna een sabbatical van minimaal een jaar. Cabaretière Lenette van Dongen (62) staat met grote gebaren in de keuken van haar huis, terwijl ze thee zet, uit te leggen hoe ze het allemaal gepland had met Paradijskleier. Een vrolijke show die tegen een TEDtalk aanschurkt, met grappen én levenslessen die Van Dongen zelf door schade en schande leerde. Ze wilde plezier hebben op het podium, zichzelf de vrijheid geven bij het maken van de voorstelling. Ineens hoorde ze zichzelf bij een vroege try-out in theater Pepijn in Den Haag zeggen: ‘O, had ik al verteld dat dit waarschijnlijk mijn laatste show is?’ Ze merkte tijdens de tournee die erop volgde dat mensen uit hun dak gingen, vol overgave stonden mee te swingen en met inzichten naar huis gingen. De recensies waren meer dan goed. ‘Ik dacht: dan is het wel een heel mooie laatste voor ik stop. En ik kreeg er de Poelifinario voor, poef, een kroon op mijn hoofd. Maar de laatste voorstelling die ik speelde voor de lockdown was nota bene in Uden, de coronabrandhaard. Zaal halfvol met bange mensen, terwijl het vooraf uitverkocht was. Nog dertig shows in het vooruitzicht. Dus in plaats van dat vuurwerk werd het een nat rotje.’ Ze barst in lachen uit: ‘Ik moet in een vorig leven iets heel erg verkeerd hebben gedaan met mijn ego.’

Het thema dat door alle voor-stellingen van Van Dongen loopt en dus ook door Paradijskleier is: wie ben je zonder alle bullshit om je heen? ‘Als je mijn shows achter elkaar zet… het is geen dagboek, maar het groeit wel met mij mee. Vóór deze voorstelling schreef ik twee dingen op: “happening” en een motto van de Amerikaanse violiste Asha Mevlana: “The courage to feel everything.” De show zit tussen motivational speaking en cabaret in. Ik zag de Amerikaanse coach en schrijver Tony Robbins en dacht: dit wil ik overbrengen in cabaret. Dan kan ik eindelijk een vrouw met een stift en een flipover worden.’ Tussen de grappen door vertelt Van Dongen over het zwarte gat dat we allemaal in ons hebben, waar ondermijnende gedachten zit als: ik kan het niet, ik durf het niet en wie denk je wel dat je bent. Van Dongen: ‘Teleurstelling, afwijzing, eenzaamheid, ouwe shit van vroeger, dat zit daar. Maar er is hoop. En je hoeft echt geen dure cursus te volgen om er vanaf te komen, zoals zo vaak wordt beloofd. Daarnaast zing ik een lied om te troosten voor iemand in het publiek die dat nodig heeft.’ Bij de tv-opnamen is dat de ernstig zieke Els. Van Dongen gaat dicht bij haar zitten, kijkt haar diep in de ogen en zingt alsof er verder niemand bestaat. ‘Ze is inmiddels overleden, we hebben aan haar familie gevraagd of we het mochten uitzenden. Ze vonden het een eer, omdat Els niet anders dan gezegd heeft hoe fantastisch het was en hoe het haar ziel geraakt heeft. Het was zo’n magisch moment, elke avond weer. Daar word ik gelukkig van: we delen meer dan we schelen.’

Lees verder in VARAgids 5 vanaf pagina 8.