Top of the Lake S02: een politiekere invalshoek

There is something about Mary, dat is een ding dat zeker is, na het zien van de eerste twee afleveringen van het tweede seizoen van Top of the Lake: China Girl. Waar in de eerste Top of the Lake, de geroemde serie van Jane Campion uit 2013, de ruige natuur van onherbergzaam Nieuw-Zeeland een belangrijke rol speelt, is dat in het vervolg, Top of the Lake: China Girl van weinig betekenis. Niet dat Sydney (en specifieker rond Bondi Beach), waar het vervolg zich grotendeels afspeelt, niet mooi is; het decor doet er gewoon minder toe.

Daarvoor in de plaats is er het personage Mary, een kracht der natuur. Ze is de geadopteerde dochter van Pyke (Ewen Leslie) en Julia ( Nicole Kidman ) én blijkt al snel het biologische kind van hoofdpersoon politie-inspecteur Robin (Elisabeth Moss). Nog meer dan in het origineel, richt regisseur Jane Campion zich in dit vervolg op de personages, op de mise-en-scène en de plot. Top of the Lake: China Girl is een misdaaddrama, maar een waarin de misdaad ondergeschikt is aan het drama, waarin het gaat over familie, over moeders en dochters over geboorte en dood, over liefde en vriendschap.

Het is even wennen, wel, de eerste aflevering. Het begint wat statisch: rechercheur Robin (Elisabeth Moss) is terug bij het bureau Sydney en heeft last van posttraumatische stress stoornis. Ze woont aanvankelijk bij haar broer, drinkt teveel en het ontbreekt haar, in de eerste serie was ze ook al niet het prototype blije geit, nu nog meer aan levenslust. Op het bureau lijkt niemand veel om handen te hebben, hetgeen toch te denken geeft, want Sydney, een wereldstad met bijna vijf miljoen inwoners, mag dan niet te boek staan als erg crimineel: een politiebureau waar niets lijkt te gebeuren en iedereen maar wat rondhangt, is het andere uiterste. In die eerste aflevering worden al wel de lijnen uitgezet die in de vijf afleveringen die volgen, verder zullen worden uitgewerkt. Zo spoelt een koffer aan op Bondi beach met het lichaam van een Aziatisch meisje erin; gaat Robin op zoek naar haar dochter van wie ze vijf jaar eerder een brief heeft gekregen (maar nooit had durven beantwoorden), en zien we hoe dit meisje, Mary, 17, bijna 18 woont met haar liefhebbende ouders die geen idee hebben wat er in hun dochter omgaat nu ze verkering heeft met een 41-jarige man met Oost-Europese achtergrond, die Puss wordt genoemd en boven een bordeel woont. En we maken kennis met Miranda (gespeeld door Gwendoline Christie, Brienne of Tarth uit Game of Thrones), die op het bureau werkt en door de hoofdinspecteur wordt gekoppeld aan Robin.

Het is veel voor een eerste aflevering, en het lijkt allemaal wel erg toevallig (Puss heeft te maken met de koffer, hij is de vriend van Mary, die de biologische dochter is van Robin, de rechercheur die onderzoek doet naar ‘China girl’, zoals de codenaam van het dode meisje is dat in de koffer zit). Maar dan is er aflevering twee en ontmoeten Robin en Mary elkaar voor het eerst en ben je verkocht. ‘That’s hilarious,’ zegt ze als Robin bevestigt dat ze rechercheur is. De manier waarop ze ‘hilarious’ uitspreekt, hoe ze kijkt, op een manier die het midden houdt tussen uitdagend en achterdochtig, meisje van de wereld en meisje bang in een hoekje, neemt haar direct voor je in. Want hoe impulsief ze ook lijkt, met haar bakvisachtige verliefdheid op de slechterik in deze nieuwe serie, is Mary een slim, gearticuleerd meisje. Geadopteerd door twee hoogopgeleide ouders, die haar altijd het beste hebben willen geven, maar de puberteit brak aan en nu is het tijd om te exploreren, tegen de klippen op te zoeken en fouten te maken. Mary wordt gespeeld door Alice Englert die, zo leren we, de dochter is van regisseur Campion uit haar, alweer lang gestrande, huwelijk met Colin Englert. Met nepotisme heeft dit weinig van doen: England past de serie als een jast en heeft een wonderschone chemie met Elisabeth Moss. Zij (Robin) heeft Mary op haar zestiende gebaard, nadat ze zwanger was geworden na een groepsverkrachting. Meteen na de geboorte had ze haar afgestaan, nu ontdekt ze haar en zo gaat het in de serie en passant over nature versus nurture.

Campion, winnaar van een Oscar voor Beste Film (The Piano, 1993), maar ook de regisseur van het prachtige autobiografische An Angel at My Table (1990) en van de knappe Henry James verfilming The Portrait of a Lady (1996) – is een van de meest getalenteerde cineasten van de afgelopen decennia. Haar filmische hand zie je in de twee reeksen Top of the Lake terug in onder meer de manier waarop ze aandacht heeft voor de personages; stuk voor stuk fascinerende types – je zou zo een serie willen zien die alleen maar draait om Miranda, de bijna twee meter lange zwangere collega van Robin die door rookt en drinkt alsof haar leven ervan af hangt. Maar ook Nicole Kidman is onovertroffen. Ze speelt een vrouw die haar leven lang heeft vertrouwd op haar ratio. Haar huwelijk was een overeenkomst, haar geadopteerde dochter het project van haar leven. De laatste tijd weet ze niet wat ze met het meisje aan moet, terwijl ook haar huwelijk met Pyke een aflopende zaak is. Ze heeft een relatie met een vrouw, die net als zijzelf, alles over-analyseert. Kidman heeft een bos grijs haar (het staat haar prachtig) en moedervlekken als sproetjes op haar gezicht, wat haar zachter maakt. Maar de echte moedertouch, het deel nature, lijkt haar niet op het lijf geschreven.

Zoals gezegd, speelt het natuurschoon een veel minder belangrijke rol in de tweede serie. Daarvoor in de plaats is een politiekere invalshoek gekomen: hoe Australië omgaat met draagmoederschap en met illegale prostitutie, waarbij vooral Thaise meisjes zijn betrokken. Al stelt Campion het met een hele zachte hand aan de kaak. Top of the Lake: China Girl gaat vooral over relaties tussen mensen en hoe, met meer aandacht en liefde de wereld een stuk mooier zou kunnen zijn.