Terug naar München

Directeur Christoph Bachmann van het Staatsarchief in München is zojuist de leeszaal binnengelopen en geeft ons twee stoffige archiefmappen. De een bevat documenten die Ankie in haar zoektocht van bijna vijftig jaar nog nooit heeft gezien. De andere map toont gruwelijke foto’s van verbrande lijken van Israëlische atleten, sommigen in kleur, en doodgeschoten Palestijnse terroristen op vliegveld Fürstenfeldbruck, vlak buiten München.

Ankie is veel gewend. Gehard door haar ervaringen als radio -en televisiecorrespondent in Israël, maar meer nog door de gruwelijke moord op haar grote liefde Andre en tien andere Israëlische atleten tijdens de Olympische Spelen in München in 1972. En toch, dit schokkende fotoalbum uit de krochten van het Staats- archief wordt zelfs haar te veel.

‘Ik moet echt snel doorbladeren, deze beelden zijn zo schokkend.’ 

Na de Olympische Spelen van Adolf Hitler in 1936 maakt München zich in 1972 op voor de ‘Vrolijke Spelen’. Duitsland zou voor eens en altijd afscheid nemen van de schandvlek van het naziregime. München ligt er stralend bij die zomer. Een gloednieuw, futuristisch stadion en een hypermodern appartementencomplex voor de atleten die over de hele wereld afreizen naar de hoofdstad van Beieren. De vierduizend politieagenten van het olympisch dorp zijn ongewapend, gestoken in een opgewekt babyblauw uniform, de kleur van deze editie van de Spelen. Acht Palestijnse terroristen klimmen in de vroege ochtend van 5 september moeiteloos over de hekken van het olympisch dorp. In hun sporttassen dragen ze Kalasjnikovs en handgranaten. Vriendelijke en licht aangeschoten Amerikaanse atleten helpen de terroristen zelfs over het hek. De Palestijnen dringen binnen in appartement 1 aan de Connollystrasse 31. De voordeur van het appartement is niet op slot. Daar stuitten ze op worstelcoach Moshe Weinberg die met een fruitmes de terroristen probeert tegen te houden. De Palestijnen schieten Weinberg direct dood en gooien hem op straat. Hij is het eerste slachtoffer van de terreuraanslag. Even later volgt gewichtheffer Yossef Romano. Ook hij verzet zich en wordt in het bijzijn van Ankies man, Andre Spitzer, en de andere atleten in koelen bloede vermoord. 

Op dinsdagochtend 5 september is München plotseling wereldnieuws. Niet vanwege het recordaantal gouden medailles (zeven) van de Amerikaanse zwemmer Mark Spitz, maar vanwege de eerste terreuraanslag ooit die van minuut tot minuut te volgen is via live televisie-uitzendingen. De Palestijnse terroristen kijken overigens ook live mee in het appartement als bewapende Duitse politieagenten in trainingspakken het dak opsluipen voor een tot mislukken gedoemde bevrijdingsactie. Het is het begin van een volkomen amateuristische en naïeve poging de terroristen
te overmeesteren. Een poging die eindigt in een schietpartij en een bloedbad op vliegveld Fürstenfeldbruck. Alle negen nog levende Israëlische atleten worden die nacht doodgeschoten in wat later het ‘Massacre van München’ gaat heten. 

Het leven lacht Ankie en Andre toe als ze samen vanuit Israël in augustus 1972 afreizen naar München. Ze zijn net getrouwd in Den Haag, de stad waar ze verliefd zijn geworden in de beroemde schermzaal van maître Abrahams. Leerling Ankie valt als een blok voor haar schermcoach Andre, en hij voor haar. Verliefd, verloofd, getrouwd en nu ook nog de trotse ouders van baby Anouk. ‘Het kon niet op, dachten we’, vertelt Ankie mij in Tel Aviv, ‘maar het kon dus wel op.’

Lees verder in VARAgids 36 vanaf bladzijde 28.