Sand Castle: zandhaas in de Iraakse woestijn

De jonge soldaat Matt Ocre probeert onder het vechten uit te komen door zichzelf te blesseren. Het mag niet baten: hij krijgt wat pillen van de dokter en moet gewoon doorgaan. En dus is hij onderdeel van het Amerikaanse leger dat in 2003 het Irak van Saddam binnenvalt. Het loopt vervolgens zoals we achteraf weten dat het liep: de relatief makkelijke invasie, de surreële gouden paleizen van Saddam die als onderkomens voor de ‘bevrijders’ gaan fungeren, de pogingen de hearts & minds van de bevolking te winnen door humanitaire klussen op te klaren, en de uiteindelijk onvermijdelijke escalatie van de gewelddadigheden.

Sand Castle is geschreven door Chris Roessner, die het script baseerde op zijn eigen ervaring tijdens de Irakoorlog van 2003. Qua setting en handelingen zal de film – onder regie van de Portugese regisseur Fernando Coimbra – bekend voorkomen: de stoffige wegen, de kameraadschap, niet weten wie van de lokale bevolking vriend of vijand is, de onbekendheid met de heersende gebruiken, de hinderlagen, de chaos en de frustraties. Ook voor wie films als The Hurt Locker of Green Zone niet kent zal de setting van de Tweede Golfoorlog bekend voorkomen, want soortgelijke beelden beheersen al anderhalve decennia het nieuws. En het verhaal van een jongeman die in het leger uit z’n element is en bij wie naar verloop van tijd zowel de band met zijn kameraden als twijfels over de missie alleen maar groter wordt, is geen onbekende.

Nieuw of origineel mag het niet zijn, maar Sand Castle is een gedegen gemaakte oorlogsfilm die overtuigt in de production design en met onder andere Nicholas Hoult (Warm Bodies, Mad Max Fury Road) en de van Prometheus en The Invitation bekende Logan Marshall-Green (wat lijkt de man toch op Tom Hardy) goede troeven in handen heeft. Hoult is letterlijk de verteller van het verhaal. Door voor dit stijlmiddel te kiezen toont Roessner zijn schatplichtigheid aan Platoon. De scenarioschrijver zag Oliver Stone’s Vietnamepos toen hij in Irak was en op dat moment realiseerde hij zich dat hij ook films wilde maken. De meeste indruk van de cast maakt echter Henry ‘Superman’ Cavill als lid van de special forces, die de juiste combinatie van rauwdouwerigheid en arrogantie uitstraalt. Zie hoe zich opvreet tijdens een frustrerend gesprek met een Iraakse stamleider, hem vervolgens hartelijk de handen drukt, hem ondertussen glimlachend in het Engels de ergste dingen toewenst, en in een beweging de tolk verbiedt dat te vertalen.