Recht uit het leven

Schrijver/actrice Fadua El Akchaoui (39) portretteert Marokkaans-Nederlandse vrouwen op een authentieke, vanzelfsprekende manier. Zo ook weer in de nieuwe dramaserie Zina.  

Ze staat in het theater met de solovoorstelling Wrak, ze had dit najaar succes in de bioscoop met de romantische komedie Meskina, en deze week start bij KRO-NCRV de nieuwe dramaserie Zina, waarvan ze een van de scenaristen is. Om de 39-jarige schrijver, actrice en theatermaker Fadua El Akchaoui kun je nauwelijks nog heen. Zij is een creatieveling die zich het liefst niet op één medium of kunstvorm wil vastleggen, en zowel in het spotlicht staat als dat ze actief is achter de schermen.

Niet zo gek dus dat El Akchaoui een volle agenda heeft. We spreken haar op een woensdagochtend via Zoom, tussen twee creatieve meetings in. Er wordt de laatste hand gelegd aan Zina (Arabisch voor ‘schoonheid’), een nieuwe dramaserie over het leven van vijf Marokkaans-Nederlandse vriendinnen. El Akchaoui ontwikkelde de serie met onder anderen creative producer Daria Bukvic, met wie zij vaker samenwerkt. El Akchaoui: ‘Zina is ontstaan uit de theatervoorstelling Melk & Dadels, waarvan ik één van de schrijvers en actrices was. Deze voorstelling over de levenservaringen van vier Marokkaans-Nederlandse actrices was in 2018 een succes, en de makers van het gezelschap ROSE Stories hadden behoefte om het naar een nog groter publiek te brengen. Toen is het idee voor een dramaserie ontstaan. Ik ben gevraagd als een van de scenaristen, in een team van schrijvers samen met Dunya Khayama, Manju Reijmer en Willem Bosch.’

In Zina volgen we vijf jonge vrouwen die hun ambities in het leven proberen te waar te maken met de Marokkaanse cultuur aan de ene kant en de Hollandse polderrealiteit aan de andere. In de eerste aflevering is te zien hoe het huwelijk van Amal (Soumaya Ahouaoui) uitloopt op een catastrofe. Amal zoekt troost bij haar vriendinnen, onder wie Nisrine (Dunya Khayame) en Sofia (Jouman Fattal). Scenarist El Akchaoui vertelt over de raakvlakken tussen Melk & Dadels en Zina: ‘Wat we hebben overgenomen uit de theatervoorstelling is het zusterschap tussen deze vijf vrouwen. In opvattingen en perspectief staan zij totaal verschillend in het leven, maar wat ze uiteindelijk verbindt is dat ze worstelen met dezelfde situaties. Het gaat om de druk van het moeten presteren in de maatschappij, om als vrouw een gezin te moeten stichten, om de carrière en dat gezin vervolgens te combineren. Ook al zijn de vrouwen het totaal niet met elkaar eens, toch steunen zij elkaar door dik en dun en vinden ze elkaar uiteindelijk weer.’

Dat de hoofdpersonen een Marokkaanse achtergrond hebben is een aspect waar El Akchaoui niet teveel nadruk legt: ‘Voor mij staat voorop dat het Nederlandse verhalen zijn, binnen de Nederlandse maatschappij. In Zina focussen we ons op de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap, omdat die onderdeel is van Nederland. Dat is voor mij vanzelfsprekend. Er zitten juist veel universele verhalen in. Het gaat over relaties tussen ouders en kinderen, over omgaan met maatschappelijke druk. Een heel interessante verhaallijn vind ik die rond vriendin Lamya (Asma El Mouden). Zij krijgt te maken met de psychische problemen van haar moeder en een vader die kampt met verslavingen. Naar de buitenwereld toe probeert Lamya de schijn op te houden dat zij een succesvolle vrouw is, maar ondertussen lijdt zij onder die beschadigde thuissituatie. In plaats van het kind te zijn wordt zij de ouder. Die verhaallijn gaat mij erg aan het hart. Niet omdat ik er persoonlijk mee te maken heb, maar omdat ik die veel in mijn omgeving heb gezien.’

Fadua El Akchaoui werd geboren in 1982 in Alblasserdam, het dorp onder de rook van Rotterdam, in een groot Marokkaans-Nederlands gezin met acht kinderen. Al sinds de groep 8-musical was Fadua gefascineerd door het theater, maar na de havo begon ze aan een studie economie in Rotterdam. Daarna werkte zij 13 jaar als docent maatschappijleer op een mbo, terwijl ze ook actief bleef in het theater op lokaal niveau. In 2016 werden er actrices gezocht voor het project Melk & Dadels. Fadua: ‘Ik werd gevraagd om auditie te doen voor die voorstelling. Ik kwam daar en was nog best onervaren. Toen heb ik regisseur Daria Bukvic leren kennen. Op die auditie bij producent ROSE Stories liet ik iets zien wat Daria aansprak. Ze hebben mij gevraagd om in die voorstelling te spelen, en ik heb er ook aan meegeschreven.’

Fadua bleek een enorme klik te hebben met de Bosnisch-Nederlandse regisseur Daria Bukvic, die sinds juni dit jaar de artistiek leider is van de vooraanstaande Toneelgroep Oostpool uit Arnhem. El Akchaoui en Bukvic gingen vaker met elkaar samenwerken: ze schreven aan het scenario van de film Meskina (‘Zieligerd’).

Lees verder in VARAgids 49 vanaf bladzijde 26.