My Name Is Pauli Murray: groot activist verdient beter

Je kan niet de Amerikaanse geschiedenis doceren zonder het over Pauli Murray te hebben, proclameert iemand aan het einde van My Name is Pauli Murray. Maar de activist, strafpleiter en inspirator voor velen is een beetje uit het Amerikaanse collectieve geheugen verdwenen. Of heeft Murray zich daar nooit genesteld? My Name is Pauli Murray is dan ook een documentaire met een duidelijk afgebakend doel: de kijker uitleggen dat er zonder Murray – geboren in 1910, overleden in 1985 – nooit een Ruth Bader Ginsburg (de progressieve Amerikaanse opperrechter die in 2020 overleed) was geweest. En ook de Amerikaanse LHBTI+-beweging – Murray was non-binair – had er ongetwijfeld anders uitgezien.

Filmmakers Julie Cohen en Betsy West – die niet toevalligerwijs eerder al de film RBG (2018, over Ruth Bader Ginsburg) maakten – zijn dus duidelijk op een missie. Om te laten zien wat Murray graag wilde zien: een 'Amerika dat overeenkomt met wat ze zegt dat ze is'. Ze laten zien waar Murray vandaan kwam – hun geboortehuis is intussen een nationaal monument – en hoe Murray in 1940 weigert hun plek af te staan aan een witte buspassagier. Hoe hen hun tijd ver vooruit was. Maar ook hoe hen met hun lichte huid soms weer als wit persoon werd beschouwd.

Maar de documentaire lijdt aan een bekend kwaaltje: inhoud prevaleert boven vorm. En de levensgang van Murray verdient juist ook een interessante visuele invalshoek voor een film. Dat ontbreekt volledig: My Name is Pauli Murray laat zich omschrijven als een bij vlagen monotone aaneenschakeling van archiefbeelden en saaie talking head-shots. Een gemiste kans wat dat betreft. Omdat je wel in elk shot voelt welk research erachter schuilt. En omdat Murray meerdere levens heeft geleid die zich juist lenen voor een spannendere filmische reconstructie: van scherpe commentator en vagebond tot priester.

Het lijkt er dan ook niet op dat de prestaties en moedige daden van Murray door deze film meer aandacht zullen krijgen; een gemiste kans.