Murder Mountain S01E01-02: bloederige repercussies

De omgeving van Alderpoint, een plaatsje in Noord-Californië, is omringd door een troonhemel van bladeren, afkomstig van kustmammoetbomen. In deze nevelige, ondoordringbare wouden waar je buiten het zicht van de wet kan leven, is vanaf het einde van de jaren zestig een wietindustrie ontstaan. De pioniers waren hippies met idealen, die ver van de door hebzucht verpeste maatschappij wilden leven; na deze idealisten kwamen de overmoedige, harteloze goudzoekers – dankzij de stijgende prijs van marihuana werd een zogeheten wietkoorts aangewakkerd. In het kielzog van de komst van de opportunisten kwamen bloederige repercussies, die door het kleinschalige politiekorps niet konden worden voorkomen.

Zodoende is de berg waar menig wietstek op wordt verbouwd omgedoopt tot ‘Murder Mountain’. Een gemeenschap vol vogelvrije proleten, die veelal gedreven door hebzucht 60% van de Amerikaanse markt domineert. Vandaar dat de op het oog idyllische bossen onlosmakelijk verbonden zijn met de evolutie van de wietteelt en de geschiedenis van wietregulering. Belangwekkende zaken die documentairemaker Joshua Zeman – bekend van het macabere Cropsey (2009), over een broodje-aapverhaal – nauwgezet aan elkaar verbindt in zes afleveringen. Van Nixons ‘War on Drugs’ in 1971 via de systematische bestrijding van wietteelt in de jaren tachtig, tot de legalisering van marihuana voor recreatief gebruik in Californië in 2016.

Zeman portretteert journalisten, telers, politieagenten en ouders die zoeken naar hun vermiste kind – Murder Mountain is naar verluidt bezaaid met lijken, en de omliggende dorpen hangen vol met flyers van vermiste telers. Uit deze gesprekken blijkt dat de dienders moeite hebben om de 15.000 (!) verbouwers te controleren; er is een soort permanente staat van wetteloosheid ontstaan, in wat het ‘gordijn van bomen’ wordt genoemd. Deze situatie doet denken aan die andere Netflix documentairereeks: Wild Wild Country. Zeman flirt ook opzichtig met het hedonisme uit de jaren zestig, en gebruikt naarstig archiefmateriaal om zijn verhaal kracht bij te zetten.

Het huidige probleem bij Netflix is dat veel series – documentaire en fictie – op esthetisch en verhaaltechnisch vlak sterk op elkaar beginnen te lijken. Eerst is er een hit ( Stranger Things ; Wild Wild Country) en dan volgen de klonen ( Dark ; Murder Mountain). Het lijkt alsof de productieafdeling de makers, de creatievelingen, dwingt om via een soortgelijke methodiek te werken als in Netflix’ succesverhalen. Dat resulteert in kwantiteit over kwaliteit: Murder Mountain is ontsproten uit een interessante, esoterische geschiedenis, maar verwordt op een gegeven moment tot een pathetische steunbetuiging voor wiettelers die dankzij de legalisering van drugs failliet dreigen te gaan.

Hier vergeet Zeman voor even dat diegenen die illegaal en verstopt voor de buitenwereld aan het oogsten waren, daar zakken met geld mee hebben verdiend – ook zonder belasting te betalen. Het is gevaarlijk als je als documentairemaker te veel sympathiseert met je onderwerp. Als je uitspraken van personages – in dit geval een hippie-teler – als ‘het was net Vietnam’ in de montage verwerkt (in de jaren tachtig en negentig werd de teelt hevig bestreden door een soort militaire eenheid met helikopters, die vergeleken wordt met de gruwelen van de Vietnamoorlog, een nogal abjecte vergelijking). Tegelijk valt er wel wat te zeggen voor de voortrekkers van het eerste uur; het is eigenlijk van de zotte dat wiet, ook in Nederland, nog niet is gelegaliseerd.