Liberty S01E01: opportunisten in Tanzania

Foto credits: Lumière

Liberty draait om twee Scandinavische families die aan het einde van de jaren 80 hun geluk als expats beproeven in Tanzania. Katrina (Connie Nielsen) en Jonas (Magnus Krepper) wonen er al met hun gezin; weldoeners Kirsten (Sofie Grabol) en Niels (Carsten Bjornlund) komen hen vergezellen met hun zoon Christian (Anton Hjejle). Jonas verdient zijn geld door een houtzagerij te runnen en door te sjoemelen met subsidiegelden; Niels werkt voor een non-profitorganisatie die probeert de arme boeren uit de streek te verenigen in een coöperatie. In die zin staan de idealen van Niels en Kirsten (die werkt als verpleegkundige) haaks op die van Jonas.

Maar aan het begin van de televisiereeks kunnen ze nog prima met elkaar door een deur, en dat moet ook wel. De expats hebben elkaar nodig, kunnen elkaar waarschuwen voor risico’s, en kunnen broodnodige tips met elkaar delen. Aangezien, zoals in de eerste aflevering wordt verkondigd, ‘Afrikanen niet te vertrouwen zijn’. Liberty draait daarentegen vooral om de expats, die wel een colonne aan bedienend personeel inhuren, personeel dat ze op vrijwel dagelijkse basis uitfoeteren – en ja, ook de idealisten maken zich hieraan schuldig. Saillant is dat het televisiedrama aanvankelijk het werk en de aanwezigheid van de twee gezinnen in Tanzania lijkt te vergoelijken, maar aan het einde van de eerste aflevering is het evident dat ze – en dat is terecht – worden neergezet als moderne, hypocriete imperialisten, die niet schromen affaires aan te gaan met hun bedienden.

Of dat naargeestige beeld van de expats dat komt bovendrijven ook de inzet was van showrunner Asgher Leth, is onduidelijk. Dat is tegelijkertijd ook de enige manier waarop je Liberty kan kijken. Waarom zou je anders een televisieserie maken over opportunistische witte mensen in den vreemde? Zo’n drama moet per definitie gaan over asymmetrische relaties, zoals de vriendschap tussen Christian en een van de loopjongens van zijn vader. Die zegt op een gegeven moment dat ondanks dat Denemarken ‘een koelkast is’ hij het land ziet als een ‘koelkast vol mooie dingen’. Waarmee hij zijn witte vriend wijst op zijn privilege. Zo leiden veel scènes telkens tot een clash en culmineert de pilotaflevering in een gigantische tragedie.

Liberty is dan ook geen prettige serie om te kijken, maar een reeks die je met de neus op de feiten drukt, die lang blijft door etteren in je gedachten. Het is gedurfd dat Leth – die het gelijknamige boek verfilmde – zich waagt aan deze materie. Dat niet alles even overtuigend is moet je maar voor lief nemen.