Klassewerk

‘Wie is de slimste uit mijn klas?’ vraagt meester Thijs in een mentorgesprek aan zijn leerling Gianny, een lange, donkere jongen met een wat tegendraads karakter. ‘Ik,’ antwoordt Gianny. ‘Ja, daar mag je trots op zijn,’ vervolgt de meester, ‘maar wie heeft het slechtste rapport van de klas?’ Gianny knikt instemmend, dit gaat óók over hem. Meester Thijs: ‘En weet je waar dat mee te maken heeft? Met het maken van keuzes. Je bent een slimme jongen, maar je moet andere keuzes gaan maken volgend jaar.’ De 13-jarige Gianny zit op het Hogelant College in Amsterdam-Noord, en heeft meer in zijn mars dan zijn schoolresultaten doen vermoeden. Hij is één van de leerlingen die we volgen in Klassen, de nieuwe documentaireserie van Ester Gould en Sarah Sylbing, over kansenongelijkheid in het onderwijs en de belangrijke schooladviezen die in de achtste groep worden gegeven. Klassen is de opvolger van Schuldig, de bejubelde serie uit 2016 over de met schulden en armoede kampende bewoners van de Vogelbuurt in Amsterdam-Noord. Het ontroerende Schuldig werd een zegetocht: niet alleen trokken de afleveringen op NPO 1 wekelijks een miljoen kijkers, ook werden er belangrijke prijzen gewonnen. Schuldig kreeg de Zilveren Nipkowschijf, de journalistieke prijs De Tegel in de categorie ‘achtergrond’ en Gould en Sylbing werden uitgeroepen tot ‘journalisten van het jaar 2016’. Dat Schuldig niet alleen journalistiek was, maar ook de verteltechnieken uit dramaseries gebruikte, bleek uit een eindejaarslijst van de Volkskrant, waarin Schuldig de top 10 haalde van beste series van 2016, ingeklemd tussen buitenlandse fictie als House of cards en Game of thrones.

Kortom, vier jaar later zijn de verwachtingen voor de opvolger hooggespannen. Ester Gould (45) en Sarah Sylbing (40) namen dan ook ruim de tijd voor Klassen. Sinds 2017 deed het duo uitgebreid onderzoek, er werd een researcher, een extra regisseur en een dramaturg ingeschakeld, en er kwamen 180 draaidagen, gefilmd in het schooljaar 2019/2020. In de laatste fase van het project hebben Gould en Sylbing zich verschanst in de montagekamer.

In hoeverre is jullie nieuwe serie Klassen verwant aan Schuldig?
SARAH SYLBING ‘Het gaat over een héél ander onderwerp, maar het is toch ook echt ‘Schuldig deel II’ geworden. Al is het maar omdat we weer in Amsterdam-Noord zijn neergestreken. In aflevering één gaan twee meisjes die we volgen zelfs even langs bij de dierenwinkel van Dennis, een van de bekendste personages uit Schuldig. Die meisjes zitten daar om de hoek op school, dus voor hen is het een normaal uitje om ’s middags even naar de dierenwinkel te gaan. Dat vonden we natuurlijk superleuk om in de eerste aflevering te stoppen, als een soort knipoog naar Schuldig. Het stokje wordt doorgegeven. Ook wat betreft de vorm hebben we veel uitgangspunten van Schuldig vastgehouden: de manier van vertellen, het gebruik van voice-over en van muziek, hoe de scènes eruit zien...’
ESTER GOULD ‘... op het ambachtelijke niveau denken wij veel na over hoe je het verhaal zo meeslepend mogelijk vertelt. Wij maken de serie ook voor NPO 1, en dan vinden we het ook logisch dat je doet. Wij hopen dat je niet alleen met je brein kijkt, maar dat je emotioneel meeleeft.’

Lees verder in VARAgids 48 vanaf pagina 20.