Jerry Before Seinfeld: intelligente humor voor de gewone Amerikaan

Je kunt je voorstellen dat het bij Jerry Seinfeld kriebelt. Sinds Seinfeld op zijn eind kwam (1998), heeft Larry David grote successen geboekt met Curb Your Enthusiasm , terwijl Julia Louis-Dreyfus met Veep de Emmy's aan elkaar blijft rijgen. Jerry zelf is een beetje op de achtergrond gebleven. Enkele geslaagde grappen daargelaten, was animatiefilm Bee Movie een tegenvaller. En fans zullen eerder een oude Seinfeld-aflevering voor de honderdste keer terugkijken, voordat ze zich aan een nieuwe Comedians in Cars Getting Coffee wagen.

Seinfeld heeft nu echter een overeenkomst met Netflix gesloten. De komiek gaat nieuwe comedy programma's voor de streamingdienst ontwikkelen, waaronder in elk geval twee stand up specials. Jerry Before Seinfeld is de eerste daarvan, en is alvast veelbelovend. Zijn routine wordt af en toe afgewisseld met archiefmateriaal en nieuwe beelden, waarin Jerry vertelt over zijn jeugd en zijn opkomst in de jaren 70. Dit komt soms ook terug in zijn act, wat niet altijd werkt. Seinfeld was een 'show about nothing', en verhalen vertellen is nooit de specialiteit geweest van haar bedenker.

Gelukkig gaat Jerry Before Seinfeld grotendeels nergens over, en dan bewijst Seinfeld dat hij nog altijd een groots artiest is. Wie anders komt op het idee om het aanzetten van de thermostaat te vertellen als een verhaal over 'je eerste keer'? En dat volstrekt begrijpelijk te maken? Daarnaast introduceert de bedenker van uitdrukkingen als de soep-nazi, de 'close talker', en de 're-gifter', nu het wattenbollensyndicaat, de nepbeleefdheidsjog, de Oke-je-broer-is-geen-idioot-boeket, en ondertitels voor de slechtbegrijpenden. En dan is er ook nog een lange monoloog over het eenzame leven van een sok.

Hoewel zijn levensgeschiedenis, zoals gezegd, op wat minder interessante wijze naar voren komt, heeft dat wel degelijk enige toegevoegde waarde. Het zet zijn werk in een boeiende context. Jerry's ouders waren arbeiders die op jonge leeftijd wees waren geworden en Seinfeld zelf werkte als bouwvakker voordat hij doorbrak. Die roots komen duidelijk terug in zijn comedy. Hij mag dan inmiddels miljardair zijn, in zijn werk identificeert hij zich nog altijd met de gewone man, de 'arbeider'. Dat maakt hem relevant. In een tijd waarin de Amerikaanse popcultuur de 'gewone man' te vaak associeert met Trump, en haar content voor die doelgroep daaraan aanpast, laat Seinfeld zien dat dit soort 'populistische' kunst best intelligent kan zijn.