Interview met Jeroen Tjepkema

Journaal-lezer Jeroen Tjepkema vindt het jammer dat er niet meer bloopers van hem circuleren online.

Wat zijn de eigenschappen van de ideale nieuwslezer? Als je het aan Jeroen Tjepkema vraagt, krijg je - na een korte stilte en een nadenkende blik richting plafond - vier antwoorden.

'Je moet te allen tijde rustig kunnen blijven. Je moet een vriendelijke uitstraling hebben. Betrouwbaar overkomen... En je moet het nieuws niet declameren, maar vertellen alsof je er iemand naast je zit.'

'Ik gebruik zoveel mogelijk spreektaal, de enige manier om het nieuws goed over te brengen. Als er bijvoorbeeld in een NOSbericht op internet staat “brand in naast gelegen pand”, dan maak ik er "brand in het pand ernaast" van. De lijdende vormen haal ik er ook meteen uit. Dus niet er wordt gedemonstreerd”, maar er is een demonstratie".

Jeroen Tjepkema. 51 jaar en 22 jaar in dienst bij de NOS. Hij begon als nieuwslezer en redacteur bij het NOS Radionieuws, sinds 2006 is hij ook presentator van het Journaal op televisie. Zijn radio- en tv-werk verdeelt hij fifty-fifty: de helft van de tijd leest hij het radionieuws voor, de andere helft presenteert hij het NOS-Journaal. Die tv-uitzendingen zijn of 's ochtends (van 6.3011.00), 's middags (12.00-17.00) of hij doet een avondblok met het Zesuurjournaal, het nieuws in Nieuwsuur en het late journaal.

'Het Achtuurjournaal is een andere categorie,' vertelt hij, 'dat presenteer ik zelden. Die uitzendingen worden bijna altijd door Annechien of Rob gedaan', beter bekend als Annechien Steenhuizen en Rob Trip.

Tjepkema heeft een vrije dag en loopt op hoge witte Nikes richting de keuken van zijn woning in de Amsterdamse stadionbuurt om thee te zetten, en koffie voor zichzelf. Hij draagt een spijkerbroek en een groen poloshirt. ‘Mijn vrouw en ik werken allebei onregelmatig, ze is uitvaartleidster. Soms zijn we doordeweeks vrij, wat fijn is, maar het is lastig afspreken met vrienden.' Zijn vrouw Fenna Geertsema is vandaag aan het werk, zijn dochter van 16 is ook de deur uit en zijn 14-jarige zoon blokt in het tuinhuisje op zijn laatste toetsen. 

Rustig, vriendelijk, betrouwbaar en spreektaal gebruiken... Met jouw omschrijving van de ideale nieuwslezer, beschrijf je eigenlijk jezelf. ‘Ja’, zegt hij zonder iets van hooghartigheid. 

Een nieuwslezer moet een neutrale uitstraling hebben. Die heb jij. Als je het Achtuurjournaal presenteert, mag er wat mij betreft best iets meer charisma bij zitten. Dat is een plek voor een journalistiek zwaargewicht als Rob Trip. Hij kan verkiezingsdebatten leiden. Philip Freriks was ook een anchor die er iets meer uitsprong. Dat mag. Bij de andere journaals moet je naar mijn idee neutraler zijn.

Zou je het Achtuurjournaal willen presenteren? Die functie komt eens in de tien jaar voorbij, ik maak me geen illusies. Maar stel dát ik het vertrouwen zou krijgen om het Achtuurjournaal te doen, dan zou ik ook meer in die rol groeien denk ik. Al vind ik mezelf eerlijk gezegd niet echt gekwalificeerd. Ik zie het eerstelijnsnieuws als mijn vak. Verkiezingsdebatten leiden is niets voor mij. Ik ben te bedachtzaam voor achtergrondgesprekken, niet ad rem genoeg. Snel denken en formuleren kan ik wel, maar lange interviews afnemen is toch iets anders. 

Over dat neutrale van de nieuwslezer, zeg maar de man of vrouw zonder eigenschappen, doe je dat bewust? Laat je met opzet weinig van jezelf zien? (Lacht) Het is sowieso best moeilijk om in het journaal iets van jezelf te laten zien. Maar doe ik dat te weinig?

Ik zal het anders formuleren: heb je het idee dat je jezelf inhoudt? Nee, dit is wie ik ben. Je moet als presentator geen praten- de pop zijn, en dat ben ik nou ook weer niet. Misschien is het omdat ik niet fulltime tv doe, dat mensen daarom het idee hebben dat ze mij niet zo goed kennen. 

Ik ben perfectionistisch, kan serieus balen als ik over een woord struikel of de klemtoon verkeerd leg. Al gebeurt dat iedereen wel eens. Je moet als nieuwslezer snel kunnen schakelen en als je heel even niet oplet kan er zo een fout insluipen. Mensen denken dat ik simpelweg van de auto-cue voorlees, maar dat is slechts een hulpmiddel.

Lees verder in de VARAgids 29/30 vanaf bladzijde 8.