In Manglehorn speelt Al Pacino een verrassend ingehouden rol, als introverte sleutelmaker. In gesprek met regisseur David Gordon Green over improviseren met een filmlegende: ‘De meerwaarde van Manglehorn is dat het een film met Al Pacino is.’
David Gordon Green (41) begon zijn carrière als regisseur met melige komedies als Pineapple Express (2008), maar stapte na het floppen van de slappe kluchten Your Highness en The Sitter over naar het serieuzere werk. Met Joe (2013) wist hij zich te revancheren, mede dankzij een formidabele rol van Nicolas Cage, die nu eens níet hysterisch uit de bocht vloog. En in Manglehorn (2014) weet hij parttime brulboei Al Pacino ook prima in toom te houden. Pacino levert zijn beste rol in jaren af, en dat terwijl het project min of meer bij toeval ontstond.
David Gordon Green: ‘Ik werd door een reclamebureau benaderd met de vraag of ik met Al Pacino wilde praten over een rol in Chrysler-commercial. Daar zei ik natuurlijk geen nee tegen. Het leidde tot een memorabele ontmoeting van drie uur, waarin we het hadden over wat hij wel of niet zou doen voor een rol. Al kan heel subtiel zijn, met blikken en kleine gebaartjes, dat heb ik van die ontmoeting onthouden. Aan het eind zei ik tegen hem: ‘Als we de commercial niet gaan doen, kom ik over een jaar terug met een script – dan maken we samen een film.’ Al antwoordde: ‘Goed idee! I love it! ’ Uiteindelijk is die commercial met Clint Eastwood gedraaid, maar een jaar later belde ik Pacino’s agent met de mededeling dat het script klaar was. Ik stuurde het op en een dag later zat ik al bij Al thuis.’
In Manglehorn , geschreven door Paul Logan, speelt Pacino de introverte sleutelmaker A.J. Manglehorn die dreigt weg te kwijnen bij herinneringen aan een onbereikbare vrouw, maar weer opleeft door te flirten met een vrouwelijke bankmedewerkster, Dawn (Holly Hunter).
David Gordon Green: ‘Meteen na de ontmoeting met Al had ik het idee om een hedendaags sprookje te maken met een slotenmaker of schoenmaker, een soort moderne Geppetto uit Pinokkio. Oorspronkelijk schreef ik het script voor kinderen, maar het is toch een volwassen drama geworden, met als hoofdpersoon een 75-jarige man met liefdesverdriet.’
Het budget was met 4 miljoen dollar zeer bescheiden. Was dat een beperking of gaf dat u juist veel vrijheid? ‘Een film gemaakt krijgen is veel lastiger dan een film maken: de financiering rond krijgen is het lastigste gedeelte. Het budget wordt bepaald op grond van de regisseur, de hoofdrolspeler en het concept van de film. De lengte van het script speelt geen enkele rol: Manglehorn telt 80 pagina’s script, maar voor een script van 120 pagina’s had ik hetzelfde budget gekregen, en dat had ik nooit in vijf weken kunnen opnemen. Nu hadden we juist de ruimte om te improviseren. En met een laag budget voel ik ook niet de druk dat mijn film tientallen miljoenen dollars moet opbrengen. De meerwaarde van Manglehorn is dat het een film met Al Pacino is.’
Is improviseren ook de manier om subtiele vertolkingen te krijgen uit notoir overacterende acteurs, zoals Nicolas Cage in Joe en Al Pacino? ‘Wat ik vooral het voordeel van improvisatie vind is dat personages veel natuurlijker converseren, ze vallen elkaar in de rede en zo. En ook wanneer je personage een anekdote vertelt komt het veel natuurlijker over wanneer ze het niet al kapot gerepeteerd hebben. Goed, er is één moment in de film waarop Al op ouderwetse wijze door het lint gaat, in een zonnebankcentrum, en dat moment hebben we goed doorgesproken. Verder is hij onderkoeld en mompelt hij vooral veel.’
Het schijnt dat er allerlei subtiele verwijzingen naar Pacino-films in Manglehorn verstopt zijn. Kunt u een tipje van de sluier oplichten? ‘Het moest niet afleiden, ik wilde vooral niet dat hij ‘ Say hello to my little friend!’ zou zeggen. Maar ik heb wel een ander citaat uit Scarface gebruikt, ‘ the world is yours ’. Hij zegt het nu tegen een bewaker bij de bank waar Holly Hunters personage werkt. En in die bank hangen weer borden die refereren aan Dog Day Afternoon , waarin Pacino een bank overvalt. En de gele bloemen verwijzen naar Bobby Deerfield – het zijn subtiele details die alleen een echte Pacino-fan zal herkennen.’
U heeft de overstap gemaakt van komedies als Pineapple Express naar drama’s zoals Joe en Manglehorn. Hoe is dat zo gekomen? ‘Ik heb een raar gevoel voor humor dat goed past in dramatische situaties. Zoals bij de ongemakkelijke dinerdate met Al en Holly in deze film: om korting te krijgen zegt Al tegen de caissière dat Holly al gepensioneerd is, terwijl hij haar daarmee zonder dat hij het doorheeft vreselijk beledigt.’
U woont in Austin. Is de Austin filmscene, met Richard Linklater (Boyhood), Robert Rodriguez, Jeff Nichols en andere talenten, hecht? ‘Ik heb Robert Rodriguez een paar jaar geleden eigenlijk pas voor het eerst ontmoet, op het SXSW Festival. Maar we laten elkaar inderdaad onze films zien en we praten veel over het vak. En Richard Linklater is natuurlijk onze godfather in Austin.’
Hoe kwam u aan Toots Tielemans? Had u toevallig Turks Fruit gezien, waarin hij ook op de soundtrack is te horen? ‘Nee, die heb ik nooit gezien, mijn music supervisor kwam met Toots aan. Hij vond het muziek waar Manglehorn naar zou luisteren, en dat vond Al ook. Maar ik kan je wel vertellen dat Toots verrassend prijzig was!’