Inhumans: Bombastische televisie op IMAX-formaat

Op 7 augustus mocht de Nederlandse pers in de IMAX-zaal van Pathé Arena in Amsterdam de eerste beelden aanschouwen van Inhumans. Deze nieuwe Marvel-serie gaat op 31 augustus wereldwijd in première in IMAX-bioscopen, waarop de resterende zes afleveringen op televisie zullen worden uitgezonden (deze zijn niet met IMAX-camera’s gefilmd). In Amerika slaan IMAX, Marvel en televisiezender ABC de handen ineen – de Nederlandse uitzendgemachtigde is nog onbekend. Filmmaker Roel Reiné, bekend van zijn epische Michiel de Ruyter (2015), tekende voor de regie van de eerste twee afleveringen. Aan hem was de eer om de esthetiek van een nieuwe verhaalwereld te bedenken en het geheel te filmen met loodzware IMAX-camera’s, op Hawaï.

In zijn aanwezigheid mochten we tijdens deze roadshow, die twee weken eerder al Comic-Con San Diego aandeed, vier scènes zien. De beelden doen in eerste instantie denken aan X-men : die roemruchte franchise van Marvel. En natuurlijk aan Reiné’s spectaculaire filmstijl. Dan valt te denken aan kleurrijke kostuums, larger than life-acteerwerk (plechtig taalgebruik en overdreven gestes), intense actie, bombastische muziek en uiterst filmische composities. Zo zien we een schoen die wegzakt in de modder. Regendruppels in slow-motion. Een kogel die wordt afgevuurd. En de wisselwerking tussen de groene ondoorgrondelijke Hawaiiaanse jungle en de wolkenkrabbers van Honolulu.

De beelden ogen nog niet verbluffend en soms juist ietwat gekunsteld. Een finale conclusie kan je evenwel na het zien van enkele minuten beeldmateriaal nog niet trekken. Hoe dan ook is het de intentie van Marvel om net als met de andere vele cartoonverfilmingen – The Avengers , Wonder Woman – wederom een succes te boeken. Hoewel dat in dit geval wel iets lastiger lijkt: de saga van Inhumans is minder bekend dan Spider Man en Captain America. Wie op Wikipedia rondstruint op de pagina van Inhumans zal bovenal stuiten op een overvloed aan personages. Dan rijst de vraag: waar draait het om in deze nieuwe Marvel-serie? Om een soort koninklijke familie, zo blijkt, bestaande uit superhelden. Zij moeten na een machtsovername noodgedwongen verkassen naar Hawaï. Daar moeten ze zichzelf zien veilig te stellen alvorens ze zich opwerpen als de beschermers van de wereld.

Reiné omschrijft de nieuwe serie desgevraagd als een ‘familiedrama’. Met verwijzingen naar het Indiase kastesysteem en tevens naar de huidige geopolitieke situatie: de problematiek in Groot-Brittannië na de Brexit en de perikelen in de Verenigde Staten. Tijdens de ochtend vertelt de filmmaker, die ook al afleveringen van televisieseries Black Sails en Blood Drive regisseerde, tussen de scènes bevlogen over zijn nieuwe project. Zo oefende hij invloed uit op het castingproces, waardoor Iwan Rheon, bekend als Ramsey Bolton uit Game of Thrones , de rol van Maximus vertolkt. De rest van de cast bestaat, op Ken Leung na, uit onbekendere acteurs. Dat zal qua aantrekkingskracht, naast de onbekendheid van de stripboeken, trouwens ook niet meehelpen.

Niettemin omschrijft Reiné het project als een bijzondere taak. Hij mocht bij Marvel zijn ideeën pitchen. Waardoor, zoals hij omschrijft, zijn ‘DNA in bepaalde personages is beland’. Als voorbeeld noemt hij Lockjaw, de gigantische hond, die kan teleporteren. Hoe dat proces eruitziet, het ineens verdwijnen en elders weer verschijnen, bedacht hij eigenhandig en is uitgewerkt door gebruik van visuele effecten. Dat is overigens ‘heel ingewikkeld’. Er zitten alleen al zeshonderd visuele effecten-shots in de eerste twee afleveringen. Met een ander voorbeeld schetst Reiné zijn invloed als filmregisseur: hoe breng je in een televisieserie een dinerscène in beeld? Normaal gesproken gaat dat via statische shots, over de schouder gefilmd. Maar Reiné laat de camera juist bewegen, en creëert daarmee een filmische dynamiek.

Na de persdag spreken we Reiné in een nabijgelegen hotel waar hij uitvoerig ingaat op dit snijvlak tussen film en televisie. Beginnen de twee mediavormen steeds meer op elkaar te lijken? ‘Ik denk dat het nog extremer is dan dat. Een jaar of acht geleden werden Hollywoodfilms steeds veiliger. Er werden allemaal films van franchises gemaakt: beproefde formules. En toen zag je veel bekende regisseurs en scenaristen naar televisie vertrekken. Nu zien veel televisieseries er beter uit dan menig speelfilm.’ Reiné plaatst hier wel een kanttekening bij: ‘Ik vind het alleen heel jammer dat je televisie kijkt op een iPhone of iPad in de trein onderweg of in de huiskamer. Daar heb je dan wellicht een mooie televisie, maar dan word je weer gestoord door je hond of door je telefoon.’

De tussenoplossing is dus, zoals Marvel en IMAX beogen, het vertonen van televisieseries in de bioscoop. Dat deed men in het interbellum overigens ook al met zogenoemde serials: speelfilms die werden opgedeeld in hoofdstukken die eindigden met een cliffhanger. Dan moest je de volgende week weer de hort op, om de volgende aflevering te zien. Reiné vertelt dat hij trots is dat hij nu als eerste de vertaalslag terug maakt van televisie naar de bioscoop en haakt in op Netflixseries als The Crown : ‘Dat vond ik een fantastische serie. Ik zou daar best twaalf uur voor in de bioscoop willen zitten voor zo’n bioscoopervaring: een emotionele verbintenis die je op televisie toch enigszins mist.’

Of dit een trend wordt, is echter onduidelijk. Reiné denkt van wel: ‘Ik heb IMAX er al over horen praten.’ Hij doet nog een suggestie: ‘De nieuwe afleveringen van het laatste seizoen van Game of Thrones duren naar verluidt anderhalf uur. Ik zou dat in geheel wel willen zien in de bioscoop, voordat het op televisie verschijnt.’ Hoewel Reiné wel makkelijk praten heeft: ‘Ik heb thuis een bioscoop. Een gaaf scherm van drie bij twee meter, en zestien bioscoopstoelen.’ Het is exemplarisch voor de cineast, die jaren geleden verhuisde naar Los Angeles en zich daar ontpopte als een succesvol regisseur van B-films, met bekende acteurs. Hij omschrijft zichzelf dan ook als ‘filmfreak’.

Reiné staat tevens bekend om zijn efficiënte, en dus goedkopere werkwijze. Dat is gunstig in het geval van Inhumans : ‘televisietijd’ is korter dan ‘filmtijd’. Oftewel: Reiné kan met een beperkt budget grote producties draaien, dat bewees hij al met Michiel de Ruyter , een succes dat ook in Hollywood werd opgepikt. ‘Ik had gewoon mazzel. De Amerikanen zien deze film als een mooie, inhoudelijke Europese productie. Dus kwam hij terecht in Hawaï waar hij in 20 dagen twee afleveringen draaide van Inhumans. ‘Ik vind Hawaï een beetje overgewaardeerd, ik ben liever in Vietnam of Laos in de jungle. Maar het was wel cool om daar te draaien. Ik heb ook op de filmlocatie van Jurassic Park gedraaid, echt supergaaf.’

Reiné verkondigede ooit in een interview dat televisiedrama in Hollywood de enige plek is waar je als filmmaker nog artistiek uit de verf komt. Hij vertelt dat dit nog steeds het geval is: ‘Tenzij je Christopher Nolan bent en carte blanche hebt. Ik kreeg bij Marvel veel vrijheid en ruimte om te doen wat ik visueel wilde.’ Maar zijn inbreng is wel beperkt tot twee afleveringen. Waardoor Reine’s voorkeur toch uitgaat naar het maken van speelfilms. ‘Ik hou van verhalen met een begin, een midden en een einde.’ Hij haalt nogmaals The Crown aan: ‘Dan kan je 12 uur met een personage meeleven. In Amerika kan je echter niet 12 uur regisseren, dat zou ik wel willen.’ Reiné vertelt hoe True Detective de uitzondering vormt die de regel bevestigd (filmmaker Cary Fukunaga regisseerde alle afleveringen).

Reiné vervolgt: ‘Ik vond het heel gaaf om de pilotaflevering van Inhumans te regisseren, omdat ik de world builder was, de bepaler. Het is heel jammer dat ik het niet af kon maken. Dat geeft een heel onbevredigend gevoel. Dat is ook het nadeel van televisie.’ Dus is Reiné intussen weer begonnen aan een (Nederlandse) speelfilm, getiteld Redbad. Over de koning van Friesland in de achtste eeuw (niet te verwarren met het huidige Friesland: deze historische episode speelt zich af in de buurt van Dorrestad, bij Wijk bij Duurstede’). ‘Redbad wordt duisterder dan Michiel de Ruyter , omdat het een ander verhaal is. Zonder de romantiek van de 17de eeuwse schilderijen in Michiel de Ruyter. Dit verhaal vindt plaats tijdens de vroege middeleeuwen.’ We kunnen desondanks wel Reiné’s karakteristieke stijl verwachten: ‘Het wordt een groots spektakel met veel veldslagen en bombastische muziek.’