Hello, Privilege. It's Me, Chelsea: confronterend en interessant

Chelsea Handler opent haar documentaire over wit privilege met fragmenten uit het begin van haar carrière als stand-up comedian. We zien een onbevangen jonge (en witte) vrouw, die zonder enige terughoudendheid haar eigen geestige levenservaringen deelt met het publiek. Het is een goede start: hier is geen zweem van onderdrukking of racisme te ontwaren. Kortom: het was voor Handler, zo blijkt ook uit een scène even later, een stuk makkelijker om door te breken, in tegenstelling tot voor haar zwarte vakgenoten (zo komt Kevin Hart aan het woord). Voor Handler waren er geen obstakels, zoveel is duidelijk.

Nu Handler een gevierde artiest is, lijkt het haar zinvol om in deze film te onderzoeken hoeveel van haar succes te danken is aan haar witheid; wat haar 'persoonlijke verantwoordelijkheid' hierin is. En nog nobeler: hoe ze 'een beter wit persoon kan zijn ten opzichte van mensen van kleur'. Het is een beetje een ironische gewaarwording: Handler had ook een talentvolle filmmaker van kleur achter de schermen kunnen steunen bij het maken van een film, in plaats van als witte beroemdheid zelf weer in de schijnwerpers te treden. Haar documentaire is, en dat heeft ze zelf ook wel enigszins door, hét toonbeeld van wit privilege. Dat wordt haar tijdens een discussieavond door andere deelnemers van kleur in een confronterende scène ook even hartgrondig meegedeeld.

Een vrouw van kleur stelt tijdens de betreffende bijeenkomst: 'Je komt hier en annexeert deze ruimte, dat ís wit privilege.' En ook hiervan is Handler zich bewust. Opvallend genoeg zijn Handlers gesprekken met zwarte activisten een stuk inzichtelijker dan bijvoorbeeld haar bezoek aan een Amerikaans bierfestival dat vrijwel uitsluitend door witte mensen wordt bezocht – en die bezoekers etaleren al dan niet onbewust hun racistische gedachtengoed voor de camera.

Dít is een hele goede scène: als je wil weten hoe wit privilege werkt, interview dan diegenen die het ontkennen en vervolgens beginnen ze te prevelen over fake news. Zo slaat Handler af en toe de spijker ferm op zijn kop. Ze ontmaskert bijvoorbeeld in gesprek met witte Republikeinse, vrouwelijke politici vooral hun domme, archaïsche denkbeelden met hun uitgekauwde oneliners ('ik heb m’n baan niet te danken aan m’n witheid'). Het is vooral treffend als geïnterviewden – al is het maar een greintje – besef krijgen van hun eigen witheid.

Het lijkt alsof de comédienne vooral deze film wilde maken als een soort aflaat waarmee ze haar geweten kan afbetalen. Maar daarvoor is veel meer nodig dan een documentaire, aldus een kritische vrouw van kleur. Niettemin gaat Handler kritiek, ook op haar persoon, nergens uit de weg. En dat is prijzenswaardig; dat is een goede start. Dat betekent dat ze – en hopelijk met haar het witte kijkerspubliek – zich een beetje bewust begint te worden van haar witte privilege.