Hart werken

Op bezoek bij Hart van Nederland, het programma van en voor gewone mensen. ‘Ik zou het de NRC-lezers ook gunnen: het zou hun wereld vergroten.’

Heel fijn, die jongen in badjas op straat bij die brand’, zegt presentator Mart Grol. ‘Lekker de gewone mensen weer centraal.’ Het is donderdagochtend, tien over tien. Op de redactie van Hart van Nederland wordt de ochtenduitzending nabesproken met alle redacteuren en technische mensen. En ja, er waren wel wat dingen. Montageslordigheidjes, voor wie het echt weten wil. De regisseur zegt het nog maar even: ‘Twee minuten voor de uitzending toch over moeten schakelen naar een vork. Kijk, ik schiet er niet meer van in de vlekken, ik heb gekkere dingen meegemaakt hier, maar ideaal is het niet.’

Zo gaat het elke dag, alles komt ter tafel. Heel goed, vindt iedereen, want daar worden we beter van. En dat moet, zeker bij een nieuw programma: de ochtendeditie is pas sinds begin dit jaar op televisie. Dan moet je schaven, schaven, schaven. Maar Grol, tot slot: ‘De kijker was weer de winnaar: die heeft nergens wat van gemerkt.’

De kijker, de gewone mens, daar gaat het om bij Hart van Nederland. Grol beseft het maar al te goed. Sterker nog, hij is het zélf. ‘Ik voel me verbonden met dit dna. Zoals wij het nieuws brengen, zo volg ik het ook. Ik pak eerder een AD of een Telegraaf dan een Groene Amsterdammer. De kracht is dat we de mensen waar het om gaat centraal stellen. Als de graanprijs stijgt, dan kun je een expert vragen hoe dat komt. Maar je kan ook naar een bakker gaan die zegt: ja, nu wordt het brood duurder. En naar z’n klanten: hebben jullie daar begrip voor? Het is interessanter om naar de mensen te gaan op wie het echt invloed heeft.’

Voor de mensen, zo was het vanaf het begin bedoeld. Sinds 1995 onderscheidt Hart van Nederland zich door die aanpak: nieuws maken met de gewone Nederlander centraal. Dat betekende en betekent vaak regionaal en lokaal, maar dan voor een landelijk publiek. Dat was niet meteen een succes. Naast een golf aan kritiek van het mediajournaille keek er in de eerste jaren bijna niemand. Maximaal 100.000 mensen, maar vaker minder. Dat veranderde toen Hart van Nederland de juiste snaar wist te raken bij de berichtgeving van de Elfstedentocht in 1997 met een glansrol voor weerman Piet Paulusma. Vanaf dat moment kwamen de kijkers, met als hoogtepunt de zomer van 2005. Gemiddeld 1,6 miljoen, met pieken van 2 miljoen. Dat werd daarna weer minder maar de laatste tijd gaat het crescendo. Alles bij elkaar zo’n twee miljoen unieke kijkers per dag, verspreid over meerdere uitzendmomenten. Ook online is de groei enorm en via Radio 538, Radio 10 en Radio Veronica is er nog meer bereik. ‘We zijn inmiddels veel meer dan een nieuwsprogramma’, zegt hoofdredacteur Marc Veeningen, ‘we zijn een nieuwsmerk. Crossmediaal, de hele dag door en daarom werken we hier het klokje rond.’

Hier is op de redactie van Hart van Nederland in Hilversum. En inderdaad, alleen tussen middernacht en half drie is er niemand. Vaak is Grol dan degene die de lichten als eerste weer aan doet. Dan is hij al om half twee opgestaan. Koffie, douche en hup, de auto in, vanuit Arnhem naar Hilversum. Dat is veertig minuten om het nieuws te luisteren onderweg, geen file natuurlijk, dus lekker doorrijden: ‘Dat is een van m’n lievelingsuurtjes van de dag’, zegt hij, ‘in m’n eentje op de redactie, met de kranten erbij. Ik hou ervan om te weten waar ik aan toe ben, ik kan niet onvoorbereid aan de dag beginnen.’

Nog steeds ochtend, half vier: redactieoverleg. Wat is het gesprek van de dag? Waar sturen we onze verslaggevers naartoe? Langzaam wordt het drukker en dan rolt de machine door tot tien uur, met steeds tien minuten durende bulletins die de kijker bijpraten – inclusief shownieuws en weerbericht. Dan gaat Grol naar huis: sporten, Netflix op de bank en om vier ’s middags naar bed want om half twee ’s nachts weer op.

Ja, zegt hij, het is wel een levensstijl. ‘Maar ik beleef op dit moment m’n jongensdroom. Op de basisschool wist ik al dat ik dit wilde doen, en nu mág ik het doen. Dan heb ik die wekker er graag voor over.’

Lees verder in VARAgids 43 vanaf bladzijde 24.