Een interview met Renée Soutendijk

Door Clementine van Wijngaarden

Renée Soutendijk speelt in de openingsfilm van het filmfestival, Sweet dreams, een prachtige rol. ‘Het personage heeft veel kleuren: vilein, achterdochtig, maar ook geïsoleerd, verveeld en eenzaam.’

Het kan niet anders dan dat de verwachtingen bij het publiek hooggespannen zijn als vrijdag Sweet dreams het Nederlands Film Festival opent. De internationale pers was alvast bijzonder enthousiast over de nieuwe film van Ena Sendijarevi en vooral over de prestaties van Renée Soutendijk, een van de hoofdrolspelers. Op het festival van Locarno waar de film vorige maand zijn wereldpremière beleefde, kreeg Soutendijk de prijs voor Beste Actrice. Het juryrapport roemde het door haar verbeelde personage waarin zowel ‘de monsterlijkheid als dualiteit van de omstandigheden waarin ze verkeert’ een plek hebben.

In die omschrijving van het complexe personage is niets te veel gezegd. Soutendijk is fenomenaal als de duivelse Agathe, die aan het hoofd van een Nederlandse familie staat die in het Nederlands-Indië van rond 1900 een suikerplantage bestiert. Hoewel ze niet eens zoveel screentime heeft, behoren de scènes waarin ze speelt tot de hoogtepunten van de film. Vilein is ze, grappig en bigger than life. Letterlijk ook in haar gestevende crèmewitte jurk met schoudervullingen als deurstoppers.

Nooit helemaal weggeweest, lijkt Soutendijk met Sweet dreams terug in de hoogste regionen van de Nederlandse film en helemaal klaar om, in de derde acte van haar leven, nog eens te laten zien waarom ze zo goed is – en nog lang niet uitgespeeld.

Hoe is dat om zoveel lof te krijgen, met een Luipaard naar huis te gaan en zulke complimenteuze recensies te krijgen? 
Het is natuurlijk hartstikke fijn als een mooi project zo goed wordt opgepikt en gewaardeerd. In Locarno was het voor mij de eerste keer dat ik de film met een publiek zag. Ik had de film eerder gezien, in een ‘technische check’. Dan kijk je vooral naar hoe je het zelf doet en wat je je herinnert van de opnamen en in de film terecht is gekomen. Bij een film als dit, waarin vorm zo een belangrijke rol speelt, is het en enorme puzzel om het verhaal te vertellen en de spanning vast te houden. Het proces van montage- en geluidsafwerking staat in dat opzicht los van het proces dat je als acteur meemaakt. En wanneer je dan in een volle zaal zit waar het publiek precies oppikt wat je hoopt dat ze eruit halen en je hoort gelach en instemming, ja dat is heel bijzonder om mee te maken.

Wat trok je aan in het scenario? 
De stijl van Ena Sendijarevi. Ik ben fan van absurdistische, tragikomische verhalen en dat zag ik in dit script. Zoiets, met deze toon, zie je niet vaak langskomen in Nederland. En het personage dat ik speel, Agathe, heeft veel kleuren. Ze is vilein, ze is achterdochtig, maar ze is ook geïsoleerd, verveelden eenzaam. Ik had met haar te doen. Al die facetten maakten het interessant. Ena is erg specifiek in haar beschrijvingen. Niet alleen in de beschrijvingen van de personages, maar ook in die van de locaties, de kostuums, van de kleuren tot en met de geuren. Het was gedetailleerd, maar mijn eigen fantasie werd ook geprikkeld.

Lees verder in VARAgids 38 vanaf bladzijde 8