Echte misdaad

Anniko van Santen is al achttien jaar het gezicht van Opsporing verzocht, dat met een beetje goede wil ook wel het wekelijkse portie ‘true crime’ op de publieke omroep kan worden genoemd. Echte misdaden, geweldplegingen, overvallen en moorden op Nederlandse bodem die vragen om opgelost te worden, in beeld gebracht met kleine stukjes drama. ‘We vragen mensen om mee te helpen om misdaden op te lossen. We stellen ze duidelijke vragen, dat is heel belangrijk. ‘Wie kent iemand met zo’n jas?’, bijvoorbeeld.’ 

En daar zit direct het grote verschil met de hausse aan true crime-series en -podcasts, waar het vaak slechts gaat om het verhaal zelf. ‘Een podcast is een spannend verhaal en wordt ook zo gepresenteerd. Een documentaire net zo. In die zin is het ook entertainment en dat is Opsporing verzocht natuurlijk niet.’

Zelf volgt Van Santen geen true crime-series. ‘Ik heb eigenlijk al te veel ‘true crime’ in mijn dagelijkse leven. Dit werk heeft invloed op me. Het is raar als het me niks zou doen. Als ik niet geraakt zou zijn door de zaken die we behandelen, zou ik zo'n programma niet goed kunnen maken. We behandelen de zwartste momenten van iemands leven en daarbij moeten wij gaan nadenken hoe we dat gaan verpakken. De tranen zitten soms dichter aan de opper- vlakte dan je zou willen.’

Hoewel er dus duidelijke verschillen en doelen zijn, gebruikt Opsporing verzocht weldegelijk tv-wetten om de kijker aan boord te houden. Aan de live-uitzending op npo 2 – daarover later meer – gaat een zorgvuldig proces vooraf. Alles met het doel om de misdaad op te lossen. ‘Op woensdag, de dag na de uitzending, is het: loskoppelen en opladen. Dat lukt niet altijd, overigens. Op donderdag kijken we welke zaken er al liggen en voeren we overleg met de politie. Wij bepalen niet wat er in het programma komt, dat bepaalt de politie. Zij zeggen waar ze behoefte aan hebben. Vervolgens kijken we op welke manier we de zaak het beste onder de aandacht kunnen brengen. Maken we een reconstructie? Voeren we een slachtoffergesprek of tonen we alleen bewakingsbeelden?’ 

Bewakingsbeelden worden zorgvuldig geselecteerd, op zoek naar de grootste kans op herkenning. ‘En daarbij geldt ook: hoe kunnen we de kijker geboeid houden? Je moet niet na vier zaken met slecht herkenbare daders denken: doei, ik ben weg. We werken voor een massamedium, dus het moet aantrekkelijk zijn. Hoe meer kijkers, hoe groter de kans dat een zaak wordt opgelost.’

Het programma is een deel van de kijkers kwijtgeraakt na de van hogerhand opgelegde verhuizing van npo 1 naar npo 2. Daar is in de media al veel over te doen geweest, want programma’s als

Lees verder op blz. 32 van VARAgids 20.