Was het – zoals de politie oordeelde – zelfmoord? Of wellicht een foute agent? Of misschien toch de maffia? Deze Netflix-documentaire probeert een verklaring te geven voor de onverwachte dood van Marsha P. Johnson in 1992.
Geboren als Malcolm Johnson, ging de travestiet bij iedereen door het leven als Marsha. Ze was homoactivist van het eerste uur en door haar flamboyante en opgewekte verschijning bij iedereen, zeker in New York, bekend. In 1992 werd haar levenloze lichaam uit de Hudson gevist en hoewel de politie verklaarde dat het om zelfmoord ging, is dit door haar naasten nooit geloofd. Niets wees erop dat ze suïcidaal was. En hoe kwam ze aan die hoofdwond die een ooggetuige had gezien?
Marsha P. Johnson is het onderwerp, het hoofdpersonage van de documentaire is in feite Victoria Cruz. Deze generatiegenoot van Johnson was ten tijde van de opnames werkzaam bij de Anti Violence Project, een organisatie die zich inzet voor een eind van het geweld tegen leden van de LGBT-gemeenschap. Nu ze bijna aan haar pensioen toe is, duikt ze nog een keer in de dood van Johnson om te kijken of ze helderheid over de doodsoorzaak kan verschaffen.
Hoewel de muziek soms anders doet vermoeden, moet je geen spannende productie à la Making a Murderer of The Keepers verwachten, documentaires waarin een beerput wordt geopend en de kijker vaak van de ene verbazing in de andere valt. Hoe interessant een antwoord op de vraag met betrekking tot Johnsons dood ook is, het is de blik in de wereld waarin ze leefde dat veruit het interessants is.
De documentaire van regisseur David France (Our Fathers, How to Survive a Plague) geeft een interessante kijk op de LGBT-gemeenschap in New York, vanaf de Stonewall-rellen in 1969 in The Village – die de aanzet gaven tot de homo-emancipatie en waar Johnson als een van de voorvechters bij betrokken was – tot aan nu. Een groot gemis is wel dat we eigenlijk heel weinig te weten komen over de persoon Marsha, of dat er een bevredigender einde aan het verhaal is. Het is wel – met behulp van veel archiefbeelden en vele kleurrijke personages – een mooi (en soms wat triest) portret van een gemeenschap die tot de dag van vandaag extra kwetsbaar blijkt te zijn.
The Death and Life of Marsha P. Johnson, vanaf 6 oktober 2017 op Netflix