Dear White People S02: waanzinnige tekstuele vondsten

De campus van Winchester University fungeert net als vorig seizoen als een canvas waar bedenker Justin Simien zijn bijzonder actuele ideeën over polarisatie in de Verenigde Staten op vakkundige wijze op kan illustreren. Het aan zwarte studenten toegekende Armstrong-Parker huis ontvangt in de eerste aflevering geheel tegen de traditie in een colonne aan witte studenten: hun residentie brandde immers af in het vorige seizoen. Deze ontwikkeling brengt een hoop ongemakken met zich mee: kamers moeten worden gedeeld en witte hobby’s geaccepteerd. Zo reageert Joelle (Ashley Blaine Featherson) in gesprek met Sam (Logan Browning) vilein op het penetrante geluid van slippers in de wandelgangen: ‘Mijn misofonie leeft op.’

Het is een chique, gedistingeerde manier om te zeggen dat een bepaald geluid gevoelens van haat opwekt. Winchester University – een fictieve Ivy League-universiteit – is immers een bastion van intellectualiteit. Dat geeft Simien de kans om zijn personages waanzinnige tekstuele vondsten te laten uitspreken, zoals deze van Sam, over haar tegenstanders: ‘Ik heb een muur van vitriool achter mijn rug.’ En Joelle’s reactie: ‘Is dat waarom je je in 'the Sunken Place' begeeft?’ Achter zo’n opmerking schuilt een muur van referenties, te beginnen met een verwijzing naar één van de succesfilms van vorig jaar: Get Out. In die film staat net als in Dear White People racisme en de dynamiek tussen witte mensen en mensen van kleur centraal.

Simien kan dat; hij kan terloops hele gewichtige dingen melden. De oplettende kijker wordt hierdoor voortdurend getrakteerd op allerlei microverrassingen. Neem bijvoorbeeld de oorlog die Sam in het tweede seizoen voert met een rechtse twittertroll – zo’n anonieme onverlaat – die haar werk hevig bekritiseert, evenals kritische mensen van kleur in beginsel. Simien toont dit gegeven als een online rally; als een harde digitale confrontatie. Om culturele verschillen tussen wit en zwart te visualiseren, laat hij in een andere scène witte studenten plaatsnemen in de welbekende televisiekamer. Tijdens het kijken naar een realityserie lachen zij op hele andere momenten dan de zwarte studenten.

Het zou natuurlijk mooi zijn als wit én zwart op dezelfde momenten zouden lachen. Zo’n perfecte wereld is nog ver weg in dit tweede seizoen, waarin – zoals een personage cynisch opmerkt – ‘de witte vluchtelingencrisis’ een rol van betekenis speelt. En om toenadering te kunnen bewerkstelligen – zo wordt subtiel geïmpliceerd – zal hoofdpersonage Sam haar ‘extreme’ denkbeelden misschien wel moeten laten varen. Ergo: Sam zal water bij de wijn moeten doen, en dat voelt als een knieval voor de waarheid. Immers: de radiopresentatrice heeft het vaak bij het juiste eind.

Simien en zijn schrijversteam vinden mooie metaforen voor Sams idealen, zoals in gesprek met haar ex Gabe (John Patrick Amedori): ‘Jij bent Elvis, en ik ben Chuck Berry.’ Elvis gebruikte immers de zwarte cultuur om beroemd mee te worden. Gabe maakt in het nieuwe seizoen een documentaire over racisme en mensen van kleur, en steelt daarmee eigenlijk het werk dat Sam doet met haar radioshow. Ook de bewustwording van personages is briljant, zoals deze uitspraak van Joelle: ‘Ik groeide op in een televisie-Huxtable-paradijs.’ In haar jeugd waren de Huxtables uit de Cosby Show nog een sprekend voorbeeld van een ambitieuze zwarte familie.

Het bekende televisiegezin staat achteraf bezien eveneens bekend als een groep conformisten, geleid door een komiek (Bill Cosby) die in het echte leven een monster schijnt te zijn. Conformisme is echter geen garantie voor succes, getuige de gedragingen van Coco (Antoinette Robertson): haar kritiekloze rol in haar relaties met witte studiegenoten resulteert niet in het gewenste academische succes.

Coco representeert de knieval. Ze is een kokosnoot: bruin vanbuiten; wit vanbinnen. Sam wil als dochter van een witte vader en een zwarte moeder juist haar bruine binnenkant beter leren kennen. Om dat te bewerkstelligen zal ze de dingen moeten benoemen zoals ze zijn. Dat niet iedereen dit op prijs stelt, moet ze dan maar voor lief nemen. Het ontketenen van een revolutie is nu eenmaal geen mooi gezicht. Bovenal verwerkt Simien in zijn scenario – in zijn omschrijving van Reggie (Marque Richardson) - vast niet voor niets revolutionairen: ‘Je ziet eruit als Che Guevara tijdens de modeweek.’