Coming of age-series en -films zijn populair bij Netflix: waarom?

In 2015 schreef de New York Times dat er bij Netflix sprake is van een heropleving van het young adult-genre. Sindsdien heeft de VOD-aanbieder naar verluidt fors geïnvesteerd in een trits aan titels waarin jongvolwassenen centraal staan. Wat zijn hiervan recente voorbeelden? En hoe komt het dat young adult het zo goed doet?

Toen Twilight (Ziggo/Netflix/Pathé Thuis/Itunes/GooglePlay) in 2008 in première ging, was het op zich geen grote verrassing dat deze queeste – over de relatie tussen een tiener (Kristen Stewart) en een vampier (Robert Pattinson) - een onvervalst succes bleek. Er zouden nog vier films volgen, en de saga zou uiteindelijk ruim drie miljard euro opbrengen. Twilight is gebaseerd op een young adult-boekenreeks van Stephenie Meyer, waarvan al 120 miljoen exemplaren werden verkocht. Het merk Twilight was in die zin al onderworpen aan een zogeheten ‘proof of concept’: er was al bewezen dat er een grote markt is voor deze romance.

Welnu, de term ‘young adult’ is ontsproten uit de boekenwereld. Onder die parapluterm valt een heel scala aan titels: van de latere Harry Potters tot Isabel Allende’s De stad van de wilde goden. Dit zijn beide bestsellers, waardoor je zou kunnen bevroeden dat de beoogde doelgroep zich aangetrokken voelt tot verhalen waarin ze hun eigen leeftijdscategorie vertegenwoordigd zien. Young adult-boeken, -films en -series zijn naar verluidt gemaakt voor tieners van twaalf tot achttien jaar. Bij andere omschrijvingen van fictie voor jongvolwassenen rept men dan weer over veertien tot 21. Hoe dan ook kan je stellen dat Harry Potter en consorten is gemaakt voor jongeren.

Die jongeren tasten dus diep in de buidel om zichzelf te kunnen herkennen in de thema’s die young adult-producten domineren: vriendschap, liefde en identiteit. Ze groeien op mét de hoofdpersonages, die gaandeweg hun eigen 'ik' steeds beter leren kennen. Wat blijkt echter: 55% van de young adult-romans wordt gelezen door volwassenen (zie ook dit artikel). De markt is aanzienlijk groter dan verwacht. Je zou in die zin – Netflix is schimmig over kijkcijfers – kunnen verwachten dat het leeuwendeel van de young adult-content wordt bekeken door meerderjarigen. Hoewel dat niet gestaafd kan worden met harde cijfers, werd hier tijdens een programmapresentatie van Netflix in Rome , afgelopen april, wel over gespeculeerd door aanwezige journalisten.

Allereerst blijkt uit onderzoek dat volwassen mensen net als pubers voortdurend veranderen, en daarom zo goed kunnen meedeinen met opgroeiende jongvolwassenen in boeken, televisieseries en films. Ook nostalgie speelt een rol: met enige weemoed kijken wij ‘ouderen’ via een Harry Potter of Twilight terug op onze eigen jeugd. Nog belangrijker is dat jongvolwassenen – met de komst van mobiele telefonie – steeds meer vrijheid hebben verworven. In tegenstelling tot twintig jaar geleden, toen de enige televisie des huizes werd bediend door moeder- of vaderlief, hebben pubers zichzelf ontpopt als de curatoren van hun eigen leven.

Netflix weet dat de focus op jongvolwassenen al ruim tweehonderd jaar plaatsheeft, maar tegelijk erkent de VOD-aanbieder dat er een trend gaande is. Investeringen in jeugdig entertainment zijn onoverkomelijk. Zeker na het succes van 13 Reasons Why : deze serie, over een meisje dat in dertien afleveringen prijsgeeft waarom ze zelfmoord heeft gepleegd, was naar verluidt een ontzaglijk succes. In Rome gonsde het tijdens de zojuist genoemde programmapresentie door de wandelgangen: 13 Reasons Why was één van de best bekeken televisieseries ter wereld. Wat doe je dan als ‘content creator’ en platform? Dan ga je de young adult-markt kapen.

Dat dit Netflix’ intentie was, bleek toen al. Tijdens de presentatie waren er panels van 13 Reasons Why (het tweede seizoen werd met veel bombarie gepresenteerd), The Rain en The Innocents. De laatste twee titels zijn echte coming of age-genreseries: combinaties van scifi en drama. Hoewel The Rain en The Innocents voortborduren op de triomfen van 13 Reasons Why zijn ze niet gekroond tot vlaggenschepen van Netflix (recensenten waren geenszins euforisch). Dat is betrekkelijk logisch: niet alle young adult-content zal bij jong en oud tot de verbeelding spreken. Er is de laatste tijd niettemin een ontwikkeling gaande waarin Netflix zich heeft herpakt met goede coming of age-titels.

Recent gingen de films To All The Boys I’ve Loved Before en The After Party in première. Films waarin het gebruik van sociale media door jongvolwassenen prominent wordt belicht; films die echt vanuit het nu zijn gemaakt. Bovenal zijn de twee coming of age-tragikomedies pretentieloos: de verbeelding van de jeugd hoeft niet gepaard te gaan met kapsones, zolang de personages maar waarachtig zijn. Zie ook Atypical , Super Dark Times en The End of the F***ing World. Binnenkort volgt het Spaanse Elite en verder werkt Netflix aan een young adult-serie met Kathryn Newton. Bezien vanuit dit licht is het onbegrijpelijk dat Netflix Freaks and Geeks – voor velen dé moeder van de coming of age-series – heeft verwijderd uit haar catalogus.