Column: Er zit nog leven in de X-Men!

Terugkeren naar populaire series uit je jeugd is altijd gevaarlijk, maar X-Men ’97 is zowel nostalgisch als goed.

Nostalgie in populaire cultuur is als een tweesnijdend zwaard. Nostalgie heeft iets troostends en vertrouwds; het belooft je terug te voeren naar een eerdere, betere tijd. Tegelijkertijd is dit een belofte die het nooit helemaal zal kunnen inwilligen. Ten eerste is er altijd de zeer reële kans dat de koude werkelijkheid toch niet overeenkomt met die vage, warme herinnering die je al die jaren koesterde. Daarnaast ben je zelf ook niet meer wie je toen was.

Ik zal zelf dan ook de tv-series die als kind een diepe indruk op me maakten niet zo snel opnieuw bekijken. Ik betwijfel of ze bestand zijn tegen het schelle daglicht van vandaag, en mijn meer cynische wereldbeeld van nu.

De splinternieuwe animatieserie X-Men ’97 – die vorige week bij Disney+ van start is gegaan - doet iets onverwachts. De serie, gebaseerd op zijn naamgenoot uit 1997 (ook te zien bij Disney+), is zowel nostalgisch als goed; zowel een ode aan als een verbetering op het origineel.

Deze nieuwe versie gaat verder waar die eerdere serie stopte: na de aanslag op Professor Xavier proberen de overgebleven X-Men wanhopig hun balans te hervinden. De animositeit van de ‘gewone’ mensen jegens mutanten mag door de aanslag dan wel wat naar de achtergrond zijn verdwenen, dat betekent niet dat het gevaar geweken is. Ondertussen vraagt Cyclops zich vertwijfeld af of hij de leegte die de Professor heeft achtergelaten wel op kan vullen, zeker nu zijn vrouw, Jean, op het punt staat te bevallen.

Voor mensen die bekend zijn met het origineel is X-Men ’97 een feest der herkenning: van de kenmerkende intro, waarin iedere X-Men individueel wordt voorgesteld, tot de herkenbare outfits (het kanariegele pak van Wolverine, dat deze zomer in de film Deadpool & Wolverine ook eindelijk zijn comeback gaat maken) en het welkome weerzien met personages zoals Jubilee en Gambit – toch wel de ondergeschoven kindjes in de filmfranchise – en natuurlijk de Sentinels, reusachtige robots die worden ingezet bij het oppakken van mutanten. Ook veel van de originele stemacteurs keerden terug.

Tegelijkertijd is de serie op belangrijke punten verder opgepoetst. Niet alleen wat betreft beeld- en geluidskwaliteit (destijds nog trots aangekondigd met 'in stereo'), maar ook wat betreft inhoud. De oorspronkelijke versie was, zeker voor hedendaagse kijkers, toch wel erg kitsch en sentimenteel, de personages wel erg dik aangezet. Nu is Rogue (opnieuw de stem van Lenore Zann) iets minder de zuidelijke stoeipoes die iedereen ‘sugar’ noemt, en belooft Morph (JP Karliak) meer te zijn dan een lollige sidekick met een irritante lach.

Ook wat betreft centrale boodschap lijkt de serie de afgelopen 25 jaar alleen maar urgenter te zijn geworden. De drijvende kracht achter de X-Men, de diepgewortelde haat, angst en het onbegrip voor alles dat ‘anders’ is, maakte het altijd al een van de meer actuele comics. X-Men ’97 gaat zelfs nog een stapje verder. In de tweede aflevering dringen anti-mutantendemonstranten met geweld de rechtbank binnen waar Magneto (Matthew Waterston) – de grote frenemy van Professor Xavier - terechtstaat; een scène die toch verdacht veel overeenkomsten vertoont met een zekere Capitoolbestorming van drie jaar geleden.

Net zoals in de echte wereld lijken de gewone stervelingen in de serie maar niet van hun fouten te (willen) leren. En daar is dan weer niets nostalgisch aan.

Bregtje Schudel en Omar Larabi schrijven per toerbeurt wekelijks over wat hen opvalt op het gebied van series en/of films.