Alles over tv, series, films en podcasts
Op wat voor manier vormen herinneringen je als mens? Het is een vraag die vaak aan bod komt in films en series.
Een ongelukkige ontmoeting tussen mijn kin en een muurtje in een zwembad resulteerde op mijn twaalfde in een hersenschudding. Het gevolg: een paar uur daarna was ik, a la Leonard/Guy Pearce in Memento, niet in staat ook maar iets te onthouden.
Het meest ontluisterende van de hele ervaring, toen ik eenmaal weer bij mijn ouders thuis op de bank ‘bijkwam’, was dit: de realisatie dat ik, ook al kon ik me van die periode niets meer herinneren, toch de hele tijd bij bewustzijn was, en zelfs hele gesprekken had gevoerd. Toegegeven, die gesprekken gingen kennelijk niet verder dan het refrein ‘welke dag is het vandaag?’ en ‘mijn haar is nat, heb ik net gedoucht?’. Toch vroeg ik me daarna af: als ik me niets herinner, wie ben ik dan?
Die ervaring maakte dat ik me vorige week extra kon identificeren met Poe (Chris Conner), een A.I.-personage uit het tweede seizoen van Altered Carbon. Door gebeurtenissen in het eerste seizoen is zijn zo harde schijf zo ernstig beschadigd geraakt dat hij zijn werk niet meer goed kan doen. Takeshi Kovacs (Anthony Mackie) is gedecideerd. Er zit niets anders op dan een harde reboot. Maar Poe weifelt. Na zo’n drastische ingreep is hij straks ook al zijn herinneringen kwijt. Niet alleen aan Kovacs en al hun gezamenlijke avonturen maar ook aan Dig 301 (Dina Shihabi), zijn nieuwe maatje.
Als hij alles vergeet, is hij dan nog wel wie hij is?
Poe zegt het niet letterlijk, maar zijn herinneringen zijn voor hem wat hem menselijk maakt. Dezelfde redenatie gold ook bij Rachael (Sean Young) in Blade Runner, een replicant die niet beter wist dan dat ze een mens was. Waarom kon ze zich anders herinneren dat ze ooit een klein meisje was?
>>>>>>Vanaf hier spoilers voor wie het tweede seizoen van Altered Carbon nog niet helemaal heeft gezien
Kovacs’ harde houding naar Poe toe is sowieso enigszins dubieus. Niet alleen zijn zijn herinneringen aan zijn grote liefde en rebellenleider Quellcrist (Renée Elise Goldsberry) het enige dat hem nog op de been houdt, het is ook wat hem maakt tot wie hij is. Dat wordt zelfs letterlijk duidelijk wanneer hij opeens oog in oog komt te staan met een eerdere versie van zichzelf (gespeeld door Will Yun Lee), toen Kovacs nog een brave soldaat was en Quellcrist – voor hem – staatsvijand nummer een. Ze zijn allebei gedreven, op het obsessieve af. Maar waar de oudere (en dus wijzere?) Kovacs heeft geleerd van zijn fouten, overheerst bij Kovacs 1.0 nog de blinde loyaliteit naar het protectoraat.
Het wel of niet hebben van herinneringen verandert je, ten goede of ten slechte. Het ontbreken van een kortetermijngeheugen maakte van Leonard in Memento uiteindelijk een meedogenloze moordenaar, zelfs al is hij dit saillante detail zelf allang vergeten. Want hoe kan je wroeging hebben over iets waarvan je je niet meer herinnert dat je het hebt gedaan?
Is iemand inherent goed of slecht? En welke rol spelen herinneringen daarin? Ook Total Recall - die van Paul Verhoeven uiteraard - ging daarmee aan de haal. Arnold Schwarzenegger ontdekte daar dat hij niet Quaid, een gemoedelijke bouwvakker, maar juist Hauser, een hooggeplaatste spion, was. Al zijn eerdere herinneringen bleken geïmplanteerd. Toch ontpopt Quaid zich tot een held en bleek Hauser een slechterik. Was deze uitkomst stom toeval, of maakte zijn nepherinneringen van hem een beter mens?
Toch hoop ik voor Poe voor seizoen drie – mocht die er komen - meer op een scenario zoals in Eternal Sunshine of the Spotless Mind. Zelfs al laten oud-geliefden Joel (Jim Carrey) en Clementine (Kate Winslet) al hun herinneringen aan elkaar verwijderen, weten ze elkaar toch keer op keer weer te vinden. Sommige persoonlijkheden gaan dieper dan herinneringen.
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Ontvang elke werkdag de beste kijktips met de Avondeditie-nieuwsbrief
