Column Claudia de Breij: Years and years

Zo af en toe is er iets op televisie dat je móet zien. Years and years, een BBC-serie over de nabije toekomst die in Nederland wordt uitgezonden door de NTR is er zo een.

Een serie over een familie (twee broers, twee zussen, hun partners, kinderen én oma) in de jaren nu tot en met 2035. We zien een nucleaire aanval van Amerika op China, we zien de herverkiezing van Donald Trump, we zien een populist van het inmiddels bekende type aan de macht komen in Engeland. Deze politicus wordt gespeeld door Emma Thompson, een gouden greep. Mensen die denken dat ze niet in populistische trucjes trappen (lees: ik) vallen als ze niet heel goed uitkijken als een blok voor Thompsons charme. 

We zien technische nieuwigheden als huisrobots en emoji-maskers, maar na één aflevering wennen doen die allemaal vrij geloofwaardig aan. Het gaat nog steeds over mensen.

Deze serie gaat, zoals alle  toekomstfictie, eigenlijk over het heden.

Dat is grappig, doodeng en heel leerzaam. 

Zoals het de hedendaagse kijker betaamt wachten wij thuis niet tot het de NPO heeft behaagd de serie uit te zenden, maar kijken we via het door diezelfde NPO gefaciliteerde- vooruitkijkplatform. Dat leidt bij de meeste series tot zo’n reeks in één weekend boerend opbingen, maar van Years and years kunnen wij thuis er maar een per avond aan. 

Niet omdat het te eng is, maar omdat het te echt is.Omdat we weten dat het allemaal kan gebeuren. Dat democratieën kunnen veranderen in dictaturen; we zien het elke dag.

In de echte wereld, in onze tijd, heeft Vladimir Poetin zich tot tsaar voor het leven weten te kronen in Rusland, werd deze week bekend dat de Russen zich succesvol hebben beziggehouden met het beïnvloeden van de Brexit en wil de regering Johnson daar geen nader onderzoek naar doen. 

In de echte wereld, in onze tijd, kwamen onlangs beelden naar buiten van Oeigoeren in Chinese concentratiekampen, vertelden vrouwen hoe ze naakt werden beschimpt door de bewakers en zegt Xi Jinping dat het allemaal wel meevalt. In de echte wereld, in onze tijd, heeft Donald Trump knokploegen ingezet tegen demonstranten. Geen politie, geen leger, nee. Niet-identificeerbare mannen, zonder logo’s, zonder namen op hun uniformen en hun auto’s. Als je door hen wordt meegenomen kun je net zo goed ontvoerd zijn door aliens. Je familie weet niet waar je heen gaat, je kunt geen instantie aanklagen; dit zijn anonieme paramilitairen, zoals we die kennen uit, hé grappig, daar is hij weer, Poetins Rusland. 

Over minder dan honderd dagen zijn er verkiezingen in de groot-ste democratie ter wereld. Trump zet nu al knokploegen in en zegt bij voorbaat niet of hij de uitslag bij verlies zal accepteren. Years and years is verontrustend, 2020 zo mogelijk nog meer. 

In deze dystopische serie zien we in elk geval de familie nog samen feestjes vieren, elkaar in de armen vallen en zoenen. In onze pandemische werkelijkheid is zelfs dat een utopie. 

Meer Claudia de Breij? Lees iedere week haar column in de VARAgids!