Bioscooppremière: Thelma

Er zijn veel goede films maar ze blijven niet vaak dagenlang in je hoofd hangen. De Noorse Oscar-inzending van dit jaar doet dat wel. Thelma van Joachim Trier (Louder Than Bombs) is een, hou je vast, metafysisch lesbisch liefdesdrama over de (on)schuld van kinderen en een coming of age verhaal over de invloed van strenge gelovigheid op je jeugd. Ook in de mix: beklemmende bovennatuurlijke ingrediënten.

De film gaat over de jonge Thelma, een meisje dat door streng gelovige ouders is opgevoed op het weidse Noorse platteland dat nu ineens in haar eentje in de grote stad woont om te studeren. We zien haar eerste verlegen ontmoetingen met haar grootsteedse medestudenten in de collegezaal. Op dat moment weten we nog niets van haar, maar in de adembenemende proloog hebben we het volgende kleine meisje leren kennen (de scène in de film is langer dan in deze clip):

Deze start van Thelma, gefilmd in glorieus Cinemascope formaat, brengt een krachtig WTF-gevoel in de kijker teweeg, dat voortdurend in het achterhoofd aanwezig blijft tijdens het kijken naar de rest. Is het kleine kindje Thelma? Wat voor een gestoord monster is haar vader? En het knagende alternatief: of had hij een punt, daar in het besneeuwde bos?

Op de eerste vraag komt snel antwoord: de jongvolwassen Thelma heeft dezelfde vader en hij is een enge controlfreak, net als haar moeder. En aan Thelma, die door deze orthodoxe Christenen is opgevoed en het gespioneer van haar ouders normaal vindt en zelfs te biecht gaat bij haar vader na haar eerste biertje, zit ook een steekje los. Sympathiek is ze wel, zeker als ze wat losser wordt en gevoelens lijkt op te vatten voor een ander meisje, wat met Thelma's achtergrond uiteraard nogal een stap is. Dan beginnen uit het niets de mysterieuze neurologische aanvallen:

Wat volgt is een beurtelings griezelig, ontroerend, sexy en ronduit weird verhaal dat onverwachte kanten op schiet en waarin onze loyaliteit aan Thelma op de proef wordt gesteld. Schrijver en mede-scenarist Trier zaait kundig twijfel en legt niet teveel uit; de karakters van de hoofdpersonen komen zo goed uit de verf dat dat ook niet hoeft, je deint vanzelf mee met het verhaal en uitleg is niet nodig: Thelma is wie ze is en kiest uiteindelijk bruut haar eigen weg vanuit een positie die echt hartverscheurend tragisch is. Je zult het maar hebben, wat ze heeft, zo'n erfzonde. Maar daar gaan we het niet teveel over hebben uiteraard; Thelma is een film die je gewoon in de bioscoop moet ondergaan en die, net als de thematisch in sommige opzichten verwante film Raw , nog een tijdje sporen achterlaat in je geest en op je netvlies. Dat laatste figuurlijk, maar zeker ook letterlijk: de hoeveelheid lichtflitsen is optisch tamelijk verschroeiend en waarschijnlijk slecht nieuws voor epileptici die daar gevoelig voor zijn.