Bioscoop Première: Louise en hiver

Je zou de oude Louise misschien niet eens opmerken als ze op straat voorbij zou schuifelen. Echt oud is ze, echt Frans ook en een beetje plomp en gebogen, met een vriendelijk gezicht. Ze zou onzichtbaar opgaan in een mensenmassa, maar in deze film is er aan het eind van de zomer plotseling geen mensenmassa meer. Als alle andere vakantiegasten vertrekken uit het badplaatsje Biligen-sur-Mer aan het strand van Bretagne, mist Louise namelijk de laatste trein en blijft ze moederziel alleen achter in de verlaten straten. De animatiefilm Louise en hiver (Louise in de winter) is dan pas een paar minuten bezig en begon zomers, met vrolijk in zee spelende kinderen en luierende ouders op het strand. Iedereen die lome vakanties aan Franse kusten heeft doorgebracht, kent het sfeertje. Maar die sfeer slaat om als Louise eenzaam achterblijft in het stadje, letterlijk in haar eentje. Tot haar en onze verbazing is ze de enige mens in Biligen-sur-Mer, dat onmiddellijk na het vertrek van de toeristen ook nog wordt getroffen door een idioot heftige herfststorm. Hier zien we haar lopen over de uitgestorven boulevard en staan op het station terwijl ze de laatste trein nakijkt:

Als je die laatste foto in hi-res bekijkt , krijg je een idee van de stijl van de film. Hoewel er veel met computers is gewerkt, wekken de achtergronden de indruk alsof ze met pastel, waterverf en gouache zijn gemaakt en leveren ze een zeldzaam sfeervolle bioscoop-ervaring op; je wordt echt het scherm ingetrokken door de simpel opgezette maar gedetailleerde en vooral bloedmooie beelden. Die sfeer is aanvankelijk door de eenzaamheid, de storm en het mysterie van het verlaten stadje nogal dreigend, maar wordt opgeruimder als Louise besluit om niet bij de pakken neer te gaan zitten; ze gaat er vanuit dat haar kinderen haar wel een keer zullen komen ophalen en gaat tot die tijd haar eigen gang. Ze drinkt thee met rum, verlaat het appartement waar ze verblijft en bouwt een strandhut waarin ze gaat wonen:

Daarna ontmoet ze een hond die ze Opaatje doopt en die (in haar hoofd) een tijdje blijkt te kunnen praten en droomt of hallucineert ze flarden uit haar jeugd. Daarin blijkt ze een beweeglijk jong meisje te zijn geweest dat door haar moeder bij haar strenge oma werd gedumpt maar daar gelukkig een jongetje leerde kennen om mee te spelen. Als kijker krijg je een vermoeden van een stille maar mooie jeugd, met ietwat weirde trekjes, zoals het in een boom hangende lijk van een Amerikaanse WOII parachutist met wie ze melancholieke conversaties heeft. Is Louise lichtjes dement, is ze altijd al een bijzonder in haar hoofd geweest of droomt en mijmert ze maar een beetje? In elk geval blijkt ze zeer vergeetachtig; ze realiseert zich dat ze haar kinderen en huwelijken soms ietwat is vergeten. Als kijker weet je door dit alles ook niet exact wat er aan de hand is en dat geeft niets; het mysterie is prettig. Naast de flarden uit haar jeugd zien we haar in het heden krabbetjes en garnalen vangen, inbreken in winkels om aan gereedschap en kleren te komen, vuilstortplaatsen afstruinen en sla kweken tussen de graven bij het kerkje. Intussen is het enige teken van andere mensen het geluid en de schaduw van een helicopter die af en toe over de stad vliegt en zonder te landen verdwijnt. We leren steeds iets meer, maar Pasen en Kerst verstrijken zonder dat er een sterveling opduikt. Het wachten, zo besluit Louise, is op de zomervakantie.

Louise en hiver is zeer poëtisch, niet heel concreet maar ook niet irritant vaag en vooral ontzettend mooi vakwerk met een prachtige rol van de actrice Dominque Frot die de gedachten van Louise in voice-over aan de kijker overbrengt. Regisseur Jean-François Laguionie maakte vroeger compromisloos artistiekerige animatiefilms, die ook vaak aan het strand speelden ( hier eentje  integraal op YouTube) maar begeeft zich met Louise en hiver op een wat toegankelijker, commerciëler pad. Wel zo prettig, want daardoor is de film verfrissend onpretentieus en net zo'n lome, aangename ervaring als hangen in een Franse strandstoel.