Betonrausch: matige Wolf of Wall Street-kloon

Betonrausch is een verhaal over een zwendelaar die steenrijk wordt en een kort maar decadent leven leidt, voordat hij wordt gearresteerd en veroordeeld. De openingsscène doet denken aan Leonardo DiCaprio in The Wolf of Wall Street. Daarin speelt de Amerikaanse ster een zelfverzekerde beursagent die met vernuftige trucjes in korte tijd een vermogen bij elkaar weet te sprokkelen. In Betonrausch zien we hoe Viktor (David Kross) al vanaf jonge leeftijd inziet dat het systeem niet deugt, wanneer hij de schulden van zijn vader onder het tapijt probeert te vegen. Hier lijkt het wel alsof filmmaker Cunëyt Kaya zich waagt aan de nature-nurture discussie.

Want is Viktor genetisch gezien vatbaarder om een oplichter te worden? Daar lijkt het wel op; alsof er nooit een moment in zijn leven is geweest waarin hij opteerde voor de legale weg, die steevast een stuk langer duurt en meer inspanning vereist. Hoewel hij het af en toe probeert, zoals wanneer hij als uitzendkracht werkt in een bouwput en na een lange werkdag een container aangeboden krijgt als slaapplek. Voor maar liefst 38 euro mag hij daarin een nachtje verblijven. Viktor weigert, en bedenkt dat hij zijn Bulgaarse collega’s – die en masse in Duitsland als bouwvakker werken – wellicht een significant goedkopere slaapplek kan aanbieden.

Zodoende huurt hij door papieren te vervalsen een penthouse waar hij enkele tientallen Bulgaren in laat logeren. Het is een onheilspellende prelude voor wat komen gaat: het kaartenhuis dat in elkaar zal zakken. Maar eerst ontmoet hij de slinkse collega-fraudeur Gerry (Frederick Lau uit Victoria), waarmee hij tot nog grotere hoogtes stijgt. Markant is trouwens dat Lau, in een bijrol, Kross eenvoudig van het scherm af speelt. Misschien was het toffer geweest als de rollen waren omgedraaid. Als Lau – een van de grote Duitse acteertalenten – de iets bedeesdere Viktor zou spelen. En dat is spijtig genoeg niet het enige wat mankeert aan Betonrausch.

De film voelt gedateerd. Denk aan generieke beelden van coke snuivende snoodaards en topless sekswerkers; het romantiseren van hedonisme. De geestig bedoelde scènes, zoals Viktor die bloed uit zijn neus snuit omdat zijn lichaam het witte goedje niet wil, sorteren eerder een zekere tristesse. En de levenslessen, of tegelwijsheden, die hij in het heden deelt – in de gevangenis wordt een documentaire gemaakt over zijn belevenissen – zijn tenenkrommend. Uitspraken als ‘zoek iemand die in je gelooft’. En als je daarin slaagt dan ‘komt er een lawine aan geld op je af’. De hele film voelt hierdoor als een nodeloze exercitie.

En dat begint ermee dat Betonrausch een goedkoop aftreksel is van The Wolf of Wall Street en een keur aan andere soortgelijke films.