Beautiful Beings: coming-of-age op z’n hardst

Foto credits: Arti Film

Jongens zijn het, maar niet zulke aardige jongens, denk je aan het begin van Beautiful Beings , de inzending van IJsland voor de volgende Oscar voor beste buitenlandse film. Ze zijn rond de vijftien, wonen in een arbeidersbuurt in Reykjavik en bewegen zich in kringen van wat vroeger ‘opgeschoten jongeren’ werden genoemd. Veel zuipen, vechten en pesten. Thuis is echtscheiding, alcoholisme en mishandeling geen uitzondering. Voor de arme Balli is het schoolplein een hel, want hij wordt voortdurend gemept en vernederd door zijn schoolgenoten. En uiteindelijk het ziekenhuis in geslagen, waarna hij het onafscheidelijke vriendengroepje Addi, Konni en Siggi tegenkomt. Deze rollen worden, op die van Konni na, gespeeld door acteurs zonder enige ervaring en dat is bijna niet te geloven want ze spelen perfect geloofwaardig. De jongens komen bijeen in het huis van Balli, waar hij alleen met zijn hond woont omdat zijn vader in de bak zit, zijn moeder elders aan de drugs is en zijn zus naar haar vriendje is gevlucht. De vier misdragen zich naar hartenlust. Dat is niet verrassend, maar wel verrassend is de complexe verhouding die de drie vrienden plus de nieuwkomer Balli blijken te ontwikkelen. Als kijker schrik je er aanvankelijk soms van hoe ze, op initiatief van vechtersbaas Konni, de hele tijd vechten tegen anderen maar ook onderling klappen uitdelen en pestgedrag naar elkaar vertonen. Wat een hufters eigenlijk, denk je het eerste half uur.

Maar dan sijpelt er ook tederheid tussen deze misfits de film binnen, die geloofwaardig en ontroerend en innemend is. Zelfs Konni is eigenlijk vrij teder. Addi is ongetwijfeld de verstandigste van het stel, een in wezen lieve jongen die moe begint te worden van het eeuwige geweld waarin de vrienden terechtkomen, dat weer wordt gevolgd door wraak van degenen die ze in elkaar hebben geslagen. Je moet een sterke maag hebben om sommige scènes te doorstaan; niet dat er heel veel bloed vloeit maar het geweld is erg realistisch en gemeen. Addi is dat zat en begint bovendien rare visioenen en voorspellende dromen te krijgen, waarin zijn zweverige en helderziende moeder zijn gids is. De IJslanders zijn nogal van het bovennatuurlijke en dat zie je terug in de film, die daardoor boeiende magisch-realistische aspecten krijgt. Als Addi de andere drie inderdaad weet over te halen eens te stoppen met het eeuwige gebeuk, krijgen ze in de tweede helft van de film een ietwat normaler tienerleven, met meisjes en feestjes, maar ook met een steeds liefdevollere omgang met elkaar; je aanvankelijke lichte afkeer van de jongens slaat om in vertedering en het is prettig met ze op te trekken terwijl ze langs de kust bij Reykjavik zwerven, leegstaande gebouwen beklimmen en domweg in de zon liggen te lachen en te klieren. Maar dan wordt ineens Balli’s vader Svenni een factor in de film en in het leven van de jongens. Hij wordt vervaarlijk gespeeld door de geweldige Ólafur Darri Ólafsson ( Entrapped/ Trapped en Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald ). Svenni keert terug uit de gevangenis en dan dreigt alles te veranderen.

Regisseur Guðmundur Arnar Guðmundsson heeft samen met de acteurs een beurtelings keiharde en fluweelzachte film gemaakt die je erg meesleept en regelmatig doet lachen. Dit is tienervrienden-drama op zijn best. Maar verwacht geen Stranger Things -achtige camaraderie; vergeleken daarbij is Beautiful Beings een tikje fel-realistischer. Zeker Oscar-waardig, hoewel sommige scherpe randjes de juryleden wellicht wat te ver gaan. Siggi’s gewoonte om zijn hond af te trekken en het sperma in te vriezen tot ijsklontjes die hij in de whisky van zijn gehate vader serveert, is wellicht wat te veel voor ze. Maar de prijs zou beslist verdiend zijn.