De beroemdste gitaren ooit

B.B. King
Deze in 2015 overleden bluesheld bespeelde meestal een grote zwarte Gibson-gitaar, type ES-355. En die noemde hij Lucille. Dat zat zo: ergens in de winter van 1949 speelt King in een danszaal. Die werd verwarmd door een ton voor de helft gevuld met brandende kerosine want zo deed men dat toen. Tijdens zijn show breekt een gevecht uit tussen twee kerels die de ton omstoten waarna de tent pijlsnel in de hens staat. King rent naar buiten maar eenmaal daar beseft hij dat zijn gitaar nog binnen ligt en snelt weer naar binnen. Later hoort hij dat de twee mannen vochten om een dame genaamd Lucille. Daarop besluit King voortaan de gitaar die hij bespeelt zo te noemen, om hem eraan te herinneren nooit meer zoiets doms te doen als een brandend gebouw inlopen voor een gitaar. Luister ook naar Kings song ‘Lucille’.

Paul McCartney
De Höfner-vioolbas van Paul McCartney is een van de meest iconische instrumenten uit de popgeschiedenis. Als je aan The Beatles denkt, dan zie je Paul met zijn gracieuze, linkshandige basgitaar. Hij stuitte op het instrument in een muziekwinkel in Hamburg waar The Beatles het vak leerden begin jaren 60. ‘Ik kon nog geen Fender bas betalen, die waren 100 pond en ik had maar 30 pond. En ik had het idee, omdat ik linkshandig was, dat deze basgitaar er minder suf uitzag omdat hij symmetrisch was.’ McCartney speelt live nog altijd op dit model basgitaar, maar het is zeker niet zijn eerste want die werd eind jaren 60 gestolen uit de Abbey Road-studio.

Jimmy Page
De beroemde dubbelgitaar Gibson EDS 1275 kwam voor het eerst op de markt in 1963. De beroemdste bespeler werd Jimmy Page. Als je aan Led Zeppelin in hun hoogtijdagen denkt, zie je de frêle gitarist met deze loodzware dubbelnekgitaar om zijn nek. Het bovenste deel heeft twaalf snaren, het onderste zes. Page gebruikte hem om tijdens live shows ‘Stairway to heaven’ te kunnen spelen. Bij het intro en het eerste couplet gebruikte hij het 6-snarige deel, om daarna overgaan op het deel met 12 snaren. Voor zijn uitgebreide gitaarsolo keerde hij weer terug naar die met 6 snaren. Page + Gibson in vintage actie zien? Kijk naar de Zeppelin-concertfilm The Song Remains The Same.

Rinus Gerritsen
De Golden Earring-bassist mag met recht een pionier genoemd. Hij bouwde zijn dubbele basgitaar zelf waarbij hij een Danelectro en Fender Precision bas combineerde. Waarom? We citeren hier een artikel van muzikantenblad Music Maker uit 2005 over het instrumentarium van de band. ‘Gerritsen streefde ernaar de basgitaar net zo flexibel te kunnen bespelen als een gewone elektrische gitaar en hij wilde voldoende hoog en laag.’ Tijdens elke Earring-show speelt Gerritsen er nog altijd op, denk maar aan zijn bas-solo in de grootste Earring-klassieker ‘Radar love’.

Prince
Was de eigenaar van meerdere tot de verbeelding sprekende gitaren (zijn imitatie-Fender Telecaster met de luipaardprint of die gitaar die hij liet ontwerpen naar het symbool dat een tijdje zijn naam was). Maar de wolkgitaar is en blijft de beroemdste dankzij het succes van Purple Rain. Wekenlang zag we die clip uit die succesfilm waarin Prince het titelnummer zingt terwijl hij die scheurende gitaarsolo speelt op de witte gitaar die bij fans bekend staat als Cloud. Hij had meerdere exemplaren, in verschillende kleuren, in de concertfilm Sign “” the Times bespeelt hij bijvoorbeeld een perzikroze.

Brian May
Je kunt Brian May van Queen uittekenen met zijn Red Special, de gitaar die hij aan het begin van de jaren 60 samen bouwde met zijn vader. Die bijnaam dankte het instrument als de bijzondere kleur die het hout na vele verfbeurten had gekregen. De twee deden er twee jaar over, maar het resultaat was er ook naar: May had sindsdien een geheel eigen gitaargeluid dat hij vanaf 1973 zou inzetten op zo ongeveer alle Queen-hits, met ‘Crazy little thing called love’ dan weer als grote uitzondering.

Steve Vai
Qua buitenissige gitaren moet u bij gitaarheld Steve Vai zijn. Vai maakte furore als broekie furore in de band van Frank Zappa begin jaren 80. Daarna volgen een periode in de band van ex-Van Halen-zanger David Lee Roth (in de video van ‘Just like paradise’ is Vai te zien met een speciaal voor diens liveshow gebouwde gitaar met drie nekken én een hartvormige body) én hij volgde onze Adrian Vandenberg op in Whitesnake. Midden jaren 80 stuurt Vai het ontwerp van zijn beroemdste gitaar (let ook op die handgreep in de body) rond langs bekende bouwers met de frase: ‘wie ook voor mij de beste gitaar bouwt, ik zal erop spelen.’ Het merk Ibanez is de winnaar en maakt de JEM-modellen nog altijd.

Willie Nelson
De beroemdste akoestische gitaar ter wereld behoort hem toe. Zolang we het ons herinneren speelt Nelson op zijn intens versleten Martin-gitaar. En even zo lang zit in de klankkast een gapend gat, resultaat van de plectrums waarmee Nelson hem bespeelt terwijl dit type daar eigenlijk niet opgebouwd is. Nelson noemt zijn gitaar Trigger naar het paard van cowboyacteur Roy Rogers.

Bo Diddley
Deze rockpionier maakte begin jaren 50 zelf gitaren van sigarenkisten. En zo kwam het helemaal bij Diddley horende instrument aan zijn vierkante ontwerp. Hij bouwde zelf zo’n twaalf exemplaren voordat gitaarbouwer Gretsch het ontwerp in 1958 overnam en ze ging produceren.

Gene Simmons
Wie recent naar de Kiss-show in Ahoy is geweest, heeft hem gezien: de bijl-bas van tonguitsteker Gene Simmons. Zijn eerste bijlvormige basgitaar werd speciaal gemaakt (voor de liefhebbers: door de gitaarwinkel van Arturo Valdez te vinden op Sunset Boulevard in Los Angeles) voor de Dynasty-tour van de groep in de VS maar nauwelijks gebruikt. Wel staat Gene ermee te zwaaien in de beroemde clips van de grote Kiss-hits ‘I was made for loving you’ en ‘Sure know something’ uit 1979. Later kwam er vele andere bijlvormige bassen bij in zijn gitaararsenaal, waarbij op het ‘snijvlak’ van sommige exemplaren zelfs bloedspatten zaten. En nee, het ging Simmons niet zozeer om het superieure basgeluid van dit model, zo zit hij niet in elkaar, meer om het griezelshow-element.

Eddie van Halen
Ook de Van Halen-gitarist maakte zijn kenmerkende rode gitaar met zwarte en witte strepen zelf. Hij combineerde hiervoor de elementen van een Gibson-gitaar op een Fender-gitaar, model Stratocaster. Vandaar dat de creatie de naam ‘Frankenstrat’ kreeg. Het Jackson Pollock-achtige uiterlijk van de gitaar verkreeg Van Halen door zijn gitaar zwart te verven en vervolgens met tape af te plakken en het instrument wit te verven. Daarna herhaalde hij dit procedé nog eens met de kleur rood. In 2007 kwam gitaarbouwer Fender met een eigen Frankenstrat-model, die voor een luttele 25.000 dollar de uwe kan zijn.

Jack White
De rood/witte Valco Airline gitaar was in de VS ooit een goedkoop gemaakt model dat je voor een prikkie in een tweedehands gitaarwinkel kon vinden. Totdat Jack White doorbrak met The White Stripes. Hij speelde jarenlang op dit met plexiglas uitgevoerde instrument, zoals bijvoorbeeld te zien in de clip bij de grootste Stripes-hit ‘Seven nation army’ en in de documentaire It might get loud. Ze worden niet meer gemaakt, dus nu betaal je voor een originele exemplaar (dat ooit voor 100 dollar nieuw in de winkel lag) op eBay bedragen van tot wel 3000 dollar.

Jimi Hendrix
Hendrix wordt dan misschien niet zo vereenzelvigd met één bepaalde gitaar als andere musici in dit rijtje. Maar zijn bloemrijk beschilderde Fender Stratocaster werd heel beroemd, vooral omdat de gitaar niet zo’n lang leven was gegund. Op het Monterey Pop Festival in 1967 is Hendrix een van de grote verrassingen, mede omdat hij aan het eind van het optreden (tijdens zijn versie van de Troggs ‘Wild thing’) deze gitaar in de fik steekt. Filmmaker D.A. Pennebaker was erbij en zijn festivalverslag Monterey Pop ontbreekt dat legendarische optreden uiteraard niet. Replica’s van deze gitaar zijn zeer populair, John Mayer heeft er ook een.

Bruce Springsteen
Er zijn gitaristen die bij wijze van spreken wekelijks een gitaar verslijten. Niet Bruce Springsteen, hij kocht in 1973 in een gitaarwinkel in New Jersey voor 180 dollar een duidelijk gebruikt exemplaar met de kleur van (even oneerbiedig) een boterbabbelaar. ‘Een jaren 50-mix van een Telecaster body en een nek van Fender Esquire,’ zo schrijft hij in zijn vorig jaar verschenen autobiografie.
‘Het werd de gitaar die ik zou bespelen voor de komende 40 jaar. It was the best deal of my life.’ Beroemdste Bruce-met-gitaar is uiteraard de hoes van het album Born To Run, waarop The Boss leunt op de rug van saxofonist Clarence Clemons.