Black Friday: Koopjesfestijn of misleiding van consumenten met nepkortingen?

Voor veel mensen is Black Friday een feestdag op zich, met verlanglijstjes vol make-up, kleding en gadgets. Klaar om met één druk op de knop besteld te worden. Maar achter de scherpste deals schuilt een wereld van nepkortingen, slimme verleidingstrucs en consumenten die meer uitgeven dan ze van plan waren.

Het lijkt al weken Black Friday, maar eigenlijk valt die dag dit jaar pas op vrijdag 28 november. (Web)winkels smeren het koopfestijn over steeds meer dagen uit, om maar zoveel mogen klanten te lokken. Hoe doen ze dat?

Ondanks duidelijke regels staan webwinkels nog altijd vol met nepkortingen. De Consumentenbond vond bij grote spelers als Amazon, Bol, MediaMarkt en Wehkamp massaal misleidende deals.

Dan gaat het bijvoorbeeld om prijzen die eerst omhoog gaan, om kort erna te worden verlaagd en zo als 'aanbieding' worden gepresenteerd. Maar je kunt ook denken aan 'kortingen' die gebaseerd zijn op nooit-gebruikte adviesprijzen. Amazon is koploper, met bij 80 procent van de producten een nepkorting.

Ook de Autoriteit Consument & Markt (ACM) ziet misleidende kortingen. Driekwart van de gecontroleerde winkels presenteren onjuiste aanbiedingen, waardoor de kortingen groter lijken dan ze in werkelijkheid zijn.

Katja Taboreva uit Den Bosch telt de dagen af. Haar make-upkamer ligt vol verlanglijstjes. "Mooie verpakkingen, nieuwe kleurtjes, ik word daar zó hebberig van", zegt ze. Om zichzelf in toom te houden maakt ze vooraf een strakke lijst. "Mijn mail ontploft van de aanbiedingen. Als ik niet oplet, koop ik alles."

Ze houdt de prijzen nauwkeurig bij, zodat ze zeker weet dat ze niet in een nepkorting trapt. Maar niet iedereen heeft dat overzicht.

Consumentenpsycholoog Patrick Wessels ziet hoe winkels inspelen op onze zwakke plekken: aftelklokken, nep-schaarsheid, pushmeldingen en 1+1-acties die helemaal geen voordeel opleveren.

"Het triggert FOMO (Fear of missing out, oftewel de angst om iets mis te lopen red.). En je wilt iets niet mislopen", aldus Wessels. Vooral impulsieve kopers kunnen daardoor in de problemen komen.

• Check prijsvergelijkers en prijsverloop
• Koop alleen wat al op je lijst stond
• Laat je niet opjagen door timers
• Twijfel je? Wacht 24 uur

Black Friday wordt elk jaar groter, maar steeds meer winkels gaan juist voor Green Friday of doen helemaal niet mee. Want soms is de beste deal simpelweg: niets kopen wat je niet nodig hebt.