VVD-verzinsel nekte Wijers, NRC door het stof

Kort nadat NRC in 2012 een zeer controversieel artikel over de gezondheidstoestand van prins Friso publiceerde, concludeerde toenmalig hoofdredacteur Peter Vandermeersch dat hij “het gevoel [had] dat de journalistieke machine goed heeft gefunctioneerd”. Ten onrechte, bleek na onderzoek. De krant moest excuses maken.

Nadat er deze maand opnieuw een storm van kritiek opstak omdat NRC een serie omstreden artikelen over informateur Hans Wijers publiceerde, concludeerde NRC-hoofdredacteur Patricia Veldhuis dat de krant zich had laten “leiden door waarheidsvinding, niet door politieke belangen”. “Het controleren van de macht is onze taak, wie die macht ook in handen heeft. Wij moeten als NRC doen waar we goed in zijn: laten zien wat er gebeurt.” En: “Als er feiten opduiken, houden we die niet onder de pet.”

Maar klopten die door NRC gepresenteerde ‘feiten’ wel? Nee, moet de krant toegeven na grondig onderzoek door de grootste concurrent, de Volkskrant. Extra pijnlijk: NRC heeft dat onderzoek zelf nagelaten nadat al meteen na het eerste artikel over Wijers een belangrijke getuige opstond met een lezing die lijnrecht tegenover die van NRC stond.

Onderzoeksjournalist Eric Smit meldde direct dat Wijers er ten onrechte van werd beschuldigd dat hij Dilan Yesilgöz op verkiezingsavond een leugenaar had genoemd. Het was Smit zelf geweest die de VVD-leugenaar zo had genoemd. In plaats van het verhaal van Smit te onderzoeken, klapte NRC-journalist Hugo Logtenberg (in een vorig leven politiek assistent van Kamerlid Ayaan Hirsi Ali (VVD) en van Frits Huffnagel (VVD)) er overheen met een nieuw artikel, waarna Wijers zijn aftreden bekendmaakte.

Uit de reconstructie van de Volkskrant blijkt dat de lezing van Smit door tal van getuigen wordt onderschreven. Wijers heeft Yesilgöz helemaal geen leugenaar genoemd. Voor zover valt na te gaan, is er slechts een man die zegt dat Wijers dat gezegd zou hebben: oud-advocaat Frank Leijdesdorff. Die werd als ‘getuige’ naar voren geschoven door ex-reclameman en VVD’er Simon Neefjes. Neefjes was tijdens de verkiezingscampagne adviseur van Yesilgöz, die een coalitie met GroenLinks-PvdA tot elke prijs wil voorkomen.

Neefjes is ook de waarschijnlijke bron van het gelekte privé-appje van Hans Wijers aan mediaondernemer Willem Sijthoff. Anders dan NRC zelf meldde, stuurde Wijers dat bericht niet naar verscheidene mensen, maar alleen naar Sijthoff. Die deelde het vervolgens met onder meer Neefjes.

Twee mensen hebben Sijthoff laten weten dat Neefjes “in geuren en kleuren uit de doeken heeft gedaan dat hij ‘de spindoctor van Dilan Yesilgöz’ zou zijn geweest en verantwoordelijk is voor het lek”, schrijft de Volkskrant. Neefjes ontkent. Zijn totaal ongeloofwaardige verdediging: hij heeft slechts “wat slechte grappen” gemaakt.

De Volkskrant-onthulling over de uiterst dubieuze rol van VVD’er Neefjes werpt een nieuw licht op de claim van NRC dat de krant zich laat leiden “waarheidsvinding, niet door politieke belangen”. Want Neefjes, een verklaard tegenstander van een coalitie met GroenLinks-PvdA, heeft met dank aan NRC wel zijn doel bereikt: Wijers is weg als informateur.

De overgebleven informateur, Sybrand van Haersma Buma, blunderde vrijdag door te verklaren dat een kabinet met VVD en GroenLinks-PvdA was ‘afgevallen’. Later nuanceerde hij dat weer. Ondertussen lacht Dilan Zeliegtdus in haar vuistje.