
Op 7 november 2024 vond er in Amsterdam een voetbalwedstrijd plaats tussen de lokale club Ajax en de vanwege zijn extreemrechtse hooligans beruchte club Maccabi uit Tel Aviv. Die laatsten begonnen al voor de wedstrijd met geweld. Ze zongen racistische liederen over Palestijnen en Arabieren, trokken bij een woning een Palestijnse vlag van de gevel en vielen taxichauffeurs aan. Die laatsten lieten dat niet op zich zitten en organiseerden zich voor een tegenaanval. Na de wedstrijd trokken de Israëlische hooligans door de stad met een spoor van vernielingen en geweld. Amsterdammers gingen daarop de confrontatie aan en speurden het centrum af op zoek naar Israëlische supporters. Ze vroegen voorbijgangers intimiderend naar paspoorten of eisten dat ze riepen 'free Palestine'. Hier en daar vielen rake klappen. Rond half een keerde de rust in de stad weer terug.
Dat was wat er gebeurde.
Maar vervolgens werd er via (sociale) media door de Israëlische regering en haar supporters een heel ander verhaal verspreid. Er zouden in Amsterdam pogroms zijn gehouden. En dat op de avond dat de Kristallnacht, de grootschalige aanval in 1938 op joodse winkels door de nazi's, herdacht werd.
Wilde geruchten werden de wereld in geslingerd. Er zouden Israëliërs ontvoerd zijn. Premier Netanyahu kondigde aan twee vliegtuigen naar Schiphol te sturen om de supporters te evacueren. Een schok ging door de wereld. Politici buitelden over elkaar heen met islamofobe reacties. De anders zo redelijke CDA-leider Bontenbal sprak van een integratiecrisis. Anderen zetten Nederlanders met een Marokkaanse dan wel islamitische achtergrond weg als antisemieten en een soort nazi's.
De media werden volledig overrompeld door de Israëlische tactiek en gingen mee met het leugenachtige frame dat vanuit Jeruzalem werd aangereikt. Beelden van geweld door Israëlische hooligans werden rondgepompt alsof het ging om willekeurige aanvallen op Amsterdamse joden. De burgemeester nam de volgende dag het woord pogrom in mond. Daardoor ontstond er een soort consensus en werd iedere kritiek of nuance de mond gesnoerd. Alleen een medium als Bender toonde wat er echt gebeurde.
Pas veel later bleek uit grondig onderzoek dat er van de berichtgeving in de reguliere media weinig tot helemaal niets klopte. De Israëliische regering heeft er direct belang bij de joden in Nederland - en elders - angst aan te jagen en dat lukte goed. Het rechtvaardigt immers het bestaan van Israël. Ook werd duidelijk dat de aanhang van Maccabi extreemrechts, racistisch en berucht is. Vrijwel overal waar ze komen zorgen ze voor problemen.
En zo werden vanuit Jeruzalem Nederlanders effectief tegen elkaar opgezet. Medialogica inventariseert aan de hand van gesprekken met journalisten, wetenschappers en bestuurders in de aflevering Een Gitzwarte Nacht hoe de ravage tot stand kwam.
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.