What Did Jack Do?: nieuwe, omineuze kortfilm van David Lynch

Ineens verscheen er bij Netflix een korte film van David Lynch. Zonder aankondiging. Met een omineuze titel: What Did Jack Do? Jack is een kapucijnaapje dat wordt verdacht van moord; David Lynch speelt de detective die hem ondervraagt. De plaats van handeling in dit zwart-wit mysterie is een unheimische, donkere bar in een door politie omsingeld treinstation. Een typisch Lynchiaanse set dus, ontsproten uit het brein van de onnavolgbare genie.

Wat volgt is een tête-à-tête waarin de twee personages in een soort codetaal lijken te spreken. Een mengeling van film noir-jargon uit de jaren veertig, droomtaal en Lynch zijn eigen idiosyncratische bedenksels. ‘Je bent gezien met kippen’, zegt Lynch. Jack begint over de geheimzinnige Tootatabon. Lynch vraagt zich af of het aapje wellicht lid is van de communistische partij. Het gesprek gaat van de hak op de tak en is soms doordrenkt met ironie, zoals wanneer Jack stelt: ‘Laten we voor dit argument doen alsof ik een paard ben.’

Jack is natuurlijk een aap. Geen paard. Maar Jack is óók moordverdachte, en David Lynch is David Lynch, maar ook het klassieke archetype van een rechercheur. Zoals het oeuvre van de filmmaker betaamt is niets wat het lijkt en alles wat het lijkt. Een paradox die doorsijpelt in vrijwel alles waar hij zich mee bezighoudt. Wie nog niet bekend is met de surrealist zou What Did Jack Do? eens moeten zien. Een meesterwerk is het niet, maar wel het bewijs dat alles in het paradigma van Lynch onaantastbaar lijkt te zijn.