The Righteous Gemstones S03E01-02: hilarische beschimping van rechtsconservatief Amerika

Scenarist en acteur Danny McBride wakkert de cast wederom aan met zijn stupide naïviteit, in een seizoen waarin de kerk van de Gemstones onder vuur komt te liggen. 

Het gaat niet goed met de evangelische kerk van de Gemstone-familie nu Eli (John Goodman) definitief met pensioen is. Terwijl Goodmans personage nu uitsluitend wil ‘zitten en vissen’ duurt het niet lang voordat z’n drie kinderen (Danny McBride speelt Jesse; Edi Patterson speelt Judy; Adam DeVine speelt Kelvin) hun vader, die Judy liefkozend ‘America’s Jesus Daddy’ noemt, weer te hulp moeten vragen.

De pastoors die betrokken zijn bij de religieuze gemeenschap zijn het gekibbel van de Gemstones zat en vragen zich bovendien af wat hun boodschap eigenlijk behelst. Eli wist altijd te inspireren en te verenigen, terwijl Jesse, Judy en Adam alleen maar met zichzelf bezig zijn – tot aan gezever over wie tijdens kerkdiensten op een verhoging mag zitten.

Tegelijkertijd zijn de opvolgers van Eli met zaken bezig die de kerk niet per se vooruithelpen. Kelvin zet pornowinkels in een kwaad daglicht en verbrandt met zijn volgelingen dildo’s onder de noemer van ‘de perverse brigade’. Judy toert door het land en gaat vreemd met de geluidsman. Jesse hangt rond op een christelijk resort in Florida dat hij ironisch genoeg heeft omgedoopt tot de ‘hemel op aarde’. Als de grootste sponsor van de kerk, een voormalig autocoureur (een geestige rol van Shea Whigham), zich dreigt terug te trekken, is het helemaal hommeles. Zo ontstaat een strijd tussen de Gemstones en de nieuwe kerk van Whighams personage (waarvan een pastoor gespeeld door Stephen Dorff de voorman is).

The Righteous Gemstones draait in die zin nog steeds om het genadeloos beschimpen van rechtconservatief Amerika. In de tweede aflevering richt showrunner Danny McBride zijn pijlen daarnaast op zogeheten preppers: Amerikanen die zwaar bewapend in eigen gebouwde bastions in de bossen wachten op de apocalyps. Over hen zegt Jesse: ‘Ze zijn superreligieus, met hun eigen compounds, wat een losers.’ Dat is een opzichtig ironische observatie, omdat ze eigenlijk net zo erg zijn als de Gemstones. Maar als er een acteur is die goed met een bord voor zijn kop kan spelen, dan is het McBride wel. Zijn stupide naïviteit beklijft nog steeds. 

Het lijkt soms net alsof McBride met zijn geniale achterlijkheid de rest van de cast aanwakkert. Hoewel het derde seizoen van The Righteous Gemstones nog niet overdondert, lijkt wel de weg ingezet naar een humoristische climax. En de dialoog is zoals gewoonlijk hilarisch, zoals wanneer Eli de preppers duidt: ‘Ze geloven dat het einde nabij is en willen niet zonder toiletpapier komen te zitten.’

The Righteous Gemstones S03, vanaf 18 juni wekelijks bij HBO Max