Sarah Silverman: A Speck of Dust: een masterclass komedie

De politiek geëngageerde komiek Sarah Silverman stond afgelopen jaar in de schijnwerpers toen ze aan de vooravond van de presidentsverkiezingen eerst haar steun uitsprak voor Bernie Sanders en daarop voor Hillary Clinton. Dat ze derhalve niets moet hebben van Donald Trump is evident. In een van haar eerste grappen schoffeert ze de zittend president: ‘Denk na over wat je op Twitter zet, wie denken we wel niet dat we zijn, presidenten?’ Ironisch genoeg is Silvermans twittergedrag – haar grappen zijn messcherp en dikwijls provocatief – de reden dat haar publiek pas de zaal mag betreden als ze uitvoerig zijn gecontroleerd. ‘Sommige mensen willen me vermoorden.’

Silverman begint vervolgens met een reeks grappen over het mondaine. Zoals over het met (pijnlijke) lasertherapie verwijderen van overtollig (schaam)haar: ‘Ik wilde wachten tot de wetenschap op haar hoogtepunt was, voordat ik zo’n risico zou nemen.’ Ook het narcisme in Los Angeles, waar de voorstelling is opgenomen, komt ter sprake. ‘Ik wil mijn gezichtsuitdrukking, zoals ik eruitzie als ik ongesteld ben, terugzien op een dollarbiljet.’ Het hoogtepunt in de eerste akte is een bespiegeling over eekhoorns: ‘Wist je dat ze 80 procent van de door hun verstopte eikels niet terug kunnen vinden?’ Silverman verwondert zich over deze knaagdieren, die vast niet weten dat ze hiermee verantwoordelijk zijn voor het planten van bomen.

De komiek grossiert in dergelijke absurdistische grappen en durft tussen de bedrijven door ook gewoon haar monologen stop te zetten en toe te lichten. Deze dappere momenten, vaak heerlijk sarcastisch van aard, leiden ertoe dat de show bijkans een masterclass komedie wordt. Met ontzaglijk hilarische anekdotes, zoals over Silvermans zus (iets met overgeven na een avondje drinken). Of over hoe grappen over poep zelfs politieke tegenstanders kunnen verenigen.

In de derde akte is Silverman aanbeland bij de meer gewichtige onderwerpen, die ze probleemloos kan bespreken nu ze het publiek heeft ingepakt. Silverman is immers naast komiek ook een bekende feminist en activist. Ze heeft kritiek op hoe Barbie en Hollywood onze perceptie van het vrouwelijk lichaam en de seksuele ervaring bepalen. Later volgt een uiterst scherpzinnige observatie: sperma leeft dus moet er een wet komen waarin dit leven wordt beschermd. Mannen moeten zich vervolgens verplicht melden bij een gynaecoloog die met een breinaald hun geslachtsdeel inspecteert. Masturberen wordt verboden.

Tegen het einde behandelt Silverman een persoonlijker onderwerp. Ze had afgelopen zomer een bijna-dood ervaring. Deze traumatische gebeurtenis (ze had een levensbedreigend abces in haar keel) deelt ze openhartig met het publiek. Zo begint ze de avond met het mondaine en eindigt ze bij het wezenlijke: ons bestaan op deze planeet. De titel van haar Netflix-special, een fijnzinnig inzicht, verwijst er al naar: we zijn niets meer dan een stukje stof op een groot stuk stof. Samen dwarrelen we door het universum.

Blijf trouwens kijken naar de aftiteling. Dan volgt nog een epiloog die je niet wil missen.