Orange Is The New Black S4: potentieel radioactief materiaal

 

Spoilers!

Met de introductie van een groot aantal nieuwe personages hebben de scenaristen van OITNB zichzelf voor een flinke uitdaging geplaatst. Hoe geef je iedereen evenveel aandacht, zonder iemand zijn/haar moment in de spotlight te ontzeggen? Seizoen 4 is een waar kunststukje geworden. In dertien nieuwe afleveringen springt de focus met schijnbaar gemak van personage naar personage en blijft die nergens te lang hangen.

Eerst iets anders. Er wordt door de makers in interviews hoog opgegeven over de veelzijdigheid en multi-etniciteit van de vrouwelijke cast , maar bij de Amerikaanse vakbond voor gevangenisbewaarders moet iemand zich achter de oren krabben. Het is namelijk ook in seizoen 4 weer met een vergrootglas zoeken naar een cipier die niet volkomen onbekwaam of ronduit sadistisch is. Of is dit ook slechts een voorbeeld van directeur Caputo’s overtuiging dat het moderne, geprivatiseerde gevangenis-bedrijf een plek is waar, ‘alles wat goed is, wordt verpletterd’ ?

De meer gelaagde personages bevinden zich binnen de groep gedetineerden, waarbij het controversieelste verhaallijntje is toebedeeld aan Pennsatucky. Want een slachtoffer die haar verkrachter uiteindelijk vergeeft – kan (en mag) dat? Hulde voor de makers dat ze dit potentieel radioactieve materiaal durven te behandelen. Big Boo gelooft het uiteindelijk niet en waarschijnlijk zullen veel kijkers het met haar eens zijn. Aan welke kant je ook staat; de ontwikkeling wordt subtiel en voorzichtig uitgesmeerd over 13 afleveringen en eindigt niet met een gemakkelijke conclusie. Seizoen 4 telt genoeg hoogtepunten: zo blijft de expliciete ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’ van Blanca Flores tegenover haar bejaarde werkgever nog wel even op het netvlies gegrift staan. En de scène waarin Healy zijn zelfmoordpoging afbreekt om er achter te komen dat hij niet door zijn vrouw, maar door zijn werk wordt gebeld, was ronduit hartverscheurend.

Wanneer halverwege de serie het gevangenispersoneel wordt aangevuld met een groep oud-veteraren, doet ook het onbehagen zijn intrede. De spanning wordt al snel hoog opgevoerd. Even lijkt het daardoor op dat we afglijden naar het platgetreden concept van het Stanford-gevangenis experiment , met sadistische bewaarders aan de ene, en mishandelde gevangenen aan de andere kant. Maar OITNB weet het binnen de perken te houden. De laatste aflevering had gemakkelijk kunnen uitlopen op een grote uitspatting van geweld en andere narigheid. In plaats daarvan krijgen we een toetje voorgeschoteld. Nog één gloedvolle laatste blik op een avond uit het leven van Poussey Washington, waarin het leven ten volste wordt omarmd.