Last Chance U: Basketball S01E01: ontberingen onder de basket

In Last Chance U: Basketball verleggen de makers na vijf seizoenen de focus van American football naar basketbal. Met niettemin hetzelfde doel: jonge mannen portretteren die via hun atletische talent een sportbeurs proberen te bemachtigen aan een prestigieuze universiteit, of anderszins in de sportwereld proberen door te breken. De camera volgt de ‘College Huskies’ uit oost Los Angeles. Ze zijn sinds 2001 niet meer het beste basketbalteam van Californië. Dus is er werk aan de winkel. De sympathieke hoofdcoach probeert met veel bezieling en stevige retoriek eensgezindheid te creëren onder de jongelingen, en dat blijkt, zoals gewoonlijk, een flinke beproeving.

Onder meer omdat de universiteit, East Los Angeles College, niet bepaald rijk is: de spelers moeten zelf een onderkomen vinden en hun eten betalen. Met als gevolg dat een van de jongens leeft op een dieet van brood en pindakaas. Bovendien komen veel basketballers uit arme wijken waar criminaliteit welig tiert – op een gegeven moment toont de coach een van zijn pupillen die in 2016 omkwam bij een schietpartij. De makers schetsen in die zin hoe de atleten zich voortdurend op glad ijs begeven, en veel moeten opofferen, terwijl de kans op groot succes misschien wel minimaal is.

Maar ook klein succes is succes, lijkt het credo van de coach, die met overgave nederige zielen maakt van grote ego’s. En natuurlijk gun je de Huskies – een ironische teamnaam, aangezien de sneeuw waar de viervoeters graag doorheen ravotten in het warme Los Angeles ontbreekt – van meet af aan de wereld. Omdat Last Chance U telkens blootlegt hoe summier de kansen op een mooi leven zijn voor veel Amerikanen. De documentairereeks memoreert in dat opzicht aan de documentaire Hoop Dreams (1994) van Steve James, over twee jongens uit Chicago die hun hoop vestigen op een basketbalcarrière, zodat ze niet in de voetsporen van hun ouders hoeven te treden.

De voornaamste conclusie die je uit Last Chance U kan of moet trekken is misschien wel de tragiek dat sport op topniveau voor veel arme (en veelal zwarte) Amerikanen de enige uitweg is. Waarmee de serie al dan niet onbewust de segregatie aantoont die nog steeds aanwezig is in het Amerikaanse onderwijsstelsel. Maar omdat sport voor Amerikanen, en ook veel westerlingen, zo belangrijk is, blijft die boodschap goeddeels onderbelicht. Want Last Chance U speelt ook voortdurend met de gedachte van de Amerikaanse Droom. Dat die droom zo vals is als een slang, maakt voor diegenen die wel doorbreken en in de NBA mogen spelen natuurlijk geen snars uit.