Face to Face: Conversations with a Terrorist: ETA-kopstuk onderworpen aan kruisverhoor

Journalist Jordi Évole voelt ETA-kopstuk aan de tand in ietwat saaie en weinig bevredigende docu.

Face to Face: Conversations with a Terrorist (No Me Llame Ternera) begint met het slachtoffer van een aanslag van de ETA die uitgebreid en in gruwelijke termen omschrijft wat hem overkwam toen hij doorzeefd werd met kogels. Documentairemakers Marius Sánchez en Jordi Évole proberen op die manier de traumatische erfenis van de Baskische afscheidingsbeweging invoelbaar te maken. 852 mensen kwamen vanaf het einde van de jaren 50, toen de ETA werd opgericht, om bij aanslagen. Wat legitimeert zo’n decennialang bloedbad? Dat soort vragen stelt Évole, ook bekend als Catalaans journalist, aan voormalig ETA-lid, of oud-terrorist, José Antonio Urutikoetxea (72).

Évole windt er deze documentaire geen doekjes om, hij wil Urutikoetxea, die ook bekendstaat als Josu Ternera, eens flink aan de tand voelen. In hoeverre was de Bask, die bekendstond als een van de grote leiders van de afscheidingsbeweging, zelf betrokken bij moorden? Tegelijkertijd focust Évole zich ook op de menselijke(re) kant van Urutikoetxea, met vragen als: "Ben je bang om te sterven?" Spijtig is alleen dat de film niets meer is dan een kruisverhoor, met wisselend close-ups van de bevrager en de ondervraagde. Heel spaarzaam fietsen Sánchez en Évole archiefbeelden door de gesprekken heen.

Door die benadering voelt het bijna alsof je naar een diepte-interview zit te kijken, in plaats van naar een film. Een term als saai, die je als criticus spaarzaam moet hanteren, schiet hier wel te binnen. Ook omdat het antwoord op de kernvraag uit Face to Face: Conversations with a Terrorist afhankelijk is van aan wie je hem stelt. Legio Spanjaarden en Basken zullen Urutikoetxea zien als een held. In die zin biedt Évole’s gesprek ook niet erg veel nieuwe inzichten.

Face to Face: Conversations with a Terrorist, vanaf vrijdag 15 december 2023 bij Netflix