Dalgliesh S01: klassieke, ernstige detective

Foto credits: KRO-NCRV

Hoofdinspecteur Adam Dalgliesh is terug, voortreffelijk gespeeld door een nieuwe acteur, in een eerste seizoen van drie verhalen, steeds opgedeeld in twee afleveringen, en rechtstreeks gebaseerd op de populaire boeken van detectiveschrijfster P.D. James. We kenden Dalgliesh, een gentleman uit de ‘betere kringen’ en naast zijn politiebaan ook succesvol dichter, uit de gelijknamige serie uit de jaren 80 en 90. Maar deze nieuwe incarnatie is met moderne grimmigheid neergezet. Hoewel de verhalen zich in het Engeland van de jaren 70 afspelen is de zwartheid die we deze eeuw in detectiveseries zagen opduiken, via de opkomst van Netflix en deprimerende Scandinavische krimi’s, rijkelijk doorgesijpeld.

Deze Dalgliesh, gespeeld door toneelacteur Bertie Carvel die we van televisie kennen als Doctor Foster , is een ernstige sombermans wiens vrouw en kind pas zijn overleden en die een mooie combinatie van kwetsbaarheid en respect afdwingende ernst uitstraalt. Hij kan zelfs, zo leren we al snel, intimiderend en gevaarlijk zijn. Hij wordt terzijde gestaan door de onvermijdelijke assistent die we in dit genre altijd tegenkomen. In Britse series vaak iemand die iets lager op de sociale ladder staat, denk aan Lewis van Inspector Morse of de vele partners van Barnaby in Midsomer murders , maar hier in Dalgliesh gaat het verder: detective sergeant Charles Masterson is een uitgesproken proleet, een vrouwenverslindende barbaar die in een opzichtige knalrode Ford Cortina rondscheurt en van meet af aan conflicten met de minzame Dalgliesh heeft die de serie een prettige sjeu geven.

Net als in de boeken van P.D. James is de setting van de verhalen vaak een in zichzelf gekeerde gesloten gemeenschap waarin haat en nijd welig tieren. Het eerste verhaal, ‘Shroud for a nightingale’, speelt zich af op een opleidingsinstituut voor verpleegsters waar een gruwelijk en dodelijk medisch ongeluk onder het schrandere oog van Dalgliesh al snel wordt geclassificeerd als moord. In het derde verhaal, ‘A taste for death’, worden in een kerk een dode adelborst én een dode zwerver gevonden en wordt Dalgliesh gedwongen zich te verhouden tot de hoogste regionen van het Britse adeldom, met alle voorspelbare snobisme en neerbuigendheid van dien, die door liefhebbers van extreme Britsheid zal worden gewaardeerd.

Allebei mooie verhalen, maar het middelste verhaal, ‘The black tower’, is veruit het beste en de echte reden om de hele serie te zien de komende tijd. Dalgliesh, hevig rouwend om vrouw en kind, bezoekt een oude vriend in een hechte, alternatieve geloofsgemeenschap, die bij aankomst al twee weken eerder gestorven blijkt te zijn. Tragisch, maar zulke dingen gebeuren, aldus de leider van de gemeenschap, maar Dalgliesh vertrouwt het niet. Er ontspint zich een somber maar onderhoudend verhaal waarin de stille, maar innerlijk woedende Dalgliesh perfect uit de verf komt. Een tweede seizoen is aangekondigd, en dat is goed nieuws.