Schiphol bereikt plafond maar we kunnen straks wel voor 200 euro naar New York

Bij die prijsvechters ligt volgens de voorzitter van de werkgroep Toekomst Luchtvaart, Hans Buurma, juist een deel van het probleem en tegelijkertijd de oplossing.  Daarom pleitte hij eerder in Trouw om het budgettoerisme af te remmen of zelfs terug te dringen.

Het onderzoeksrapport over de economische effecten van Schiphol is uitgevoerd in opdracht van een samenwerkingsverband van drie provincies en tientallen gemeenten. Volgens het rapport worden korte vakantievluchten binnen Europa duurder omdat zij moeten concurreren met bijvoorbeeld intercontinentale zakenreizen, die luchtvaartmaatschappijen het meest opleveren. Reizigers krijgen daardoor ook minder keuze in vluchttijden en bestemmingen.

In heel Europa goedkoop naar VS
Maar vooralsnog lijkt dat scenario nog niet actueel. Wie een beetje zoekt komt nog steeds een hoop goedkope trips binnen Europa tegen. En het gebeurt ook steeds vaker dat prijsvechters inzetten op vluchten over langere afstanden. Naast routes vanaf Schiphol zal Norwegian ook vanuit Madrid en Milaan extra routes naar de VS gaan aanbieden. Met die routes erbij kan straks vanuit zestien Europese luchthavens non-stop op de VS worden gevlogen.

Steeds meer partijen voor uitstel uitbreiding Lelystad Airport

Toch wil de overheid kijken of het mogelijk is om uit te wijken naar luchthavens in Lelystad, Eindhoven, Rotterdam, Maastricht en Groningen, om aan de vraag te kunnen blijven voldoen. Maar het luchtruim in Nederland is zo vol, dat vliegtuigen gedwongen worden dicht over omliggende woonwijken te vliegen. En als in 2019  Lelystad Airport  de deuren opent, zitten mensen tot ver in de provincies Gelderland, Overijssel en Friesland ook in de herrie. Want alleen in de onderste laag van het luchtruim is nu nog plaats om vliegveld Lelystad te kunnen bereiken. Het  vraagt om een herindeling van het Nederlandse luchtruim. Daarom wil een steeds groter deel van de Tweede Kamer de opening van Lelystad Airport uitstellen. 69 van de 150 Kamerleden  zijn tegen een opening in 2019.

Vliegveld Nederland
In september dit jaar onthulde ZEMBLA dat het luchtruim in Nederland niet geschikt is voor de uitbreiding van Lelystad Airport. Dat blijkt uit een rapport dat ZEMBLA in handen heeft en dat niet eerder openbaar is gemaakt. Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) blijkt in 2009 al een negatief advies over Lelystad Airport te hebben gegeven. Dat advies werd echter in de wind geslagen, zo was te zien in de uitzending ' Vliegveld Nederland' . 

De provincie Noord-Holland wil onderzoeken of korte nachtvluchten, die op Schiphol landen, kunnen uitwijken naar andere luchthavens in Nederland. Een woordvoerster van de provincie Noord-Holland zegt dat er keuzes gemaakt moeten worden welke vluchten via Schiphol afgehandeld worden. De voorkeur gaat uit naar, "vluchten die belangrijk zijn voor het netwerk van Schiphol en de concurrentiepositie van de regio versterken". Door nachtvluchten uit te laten wijken naar andere luchthavens, wordt volgens haar de druk op Schiphol verlicht en blijven vliegtickets betaalbaar.

Mainport
Vooral vanuit economisch oogpunt wil de Nederlandse overheid Schiphol laten groeien naar mainport, een knooppunt van belangrijke transportroutes. Maar het budgettoerisme heeft weinig met die mainport-gedachte te maken, zegt Hans Buurma. Budgettoerisme is geen mainportverkeer met een zakelijk of maatschappelijk doel. Breid je Schiphol uit, dan wakker je vooral de groei van het budgettoerisme aan, niet het zakelijke vervoer dat door de bestaande milieu- en veiligheidsnormen met maar een paar procent kan groeien.

Schiphol níet verder uitbreiden en meer investeren in de functie van Schiphol als mainport is wat hem betreft de oplossing. Dat betekent het terugdringen van de extreem goedkope vakantievluchten en dat kan volgens Buurma door middel van bijvoorbeeld een ‘tickettax’. 

Geen populaire maatregel
De vraag is of de politiek gevoelig is voor dergelijke plannen. Het invoeren van een vliegtaks is eerder geprobeerd en geen succes gebleken. Bovendien is het een maatregel waarmee je geen kiezers trekt, legde chemicus Martijn Katan eerder uit. In de ZEMBLA-uitzending ‘ Bos als brandstof ’, over het bijstoken van hout in kolencentrales, zei hij daarover het volgende: