Zwarte spechtenvrouwtjes in gevecht

Deze twee zwarte spechten vliegen kris-kras door het bos. Maar is het nou gewoon een stelletje of zijn het twee vrouwtjes? Martijn de Boer filmde deze twee spechten in het waterwingebied van Tilburg en stuurde het naar onze rubriek Zelf Geschoten . Bioloog Henny Brinkhof bevestigde dat het inderdaad twee vrouwtjes zijn die ruzie maken. 

Bijzonder filmpje
Brinkhof vindt het een heel bijzonder filmpje want ondanks jarenlang onderzoek heeft de zwarte spechtenspecialist dit gedrag bij vrouwtjes maar een keer eerder gezien. “Urenlang duurde het gevecht en op een gegeven moment raakte ik ze kwijt”, laat Brinkhof weten, “Een week later zag ik ze weer hetzelfde doen op dezelfde plek en een week later nog steeds. Ik was bang dat er een van uitputting zou neervallen. Ik weet niet wie gewonnen heeft. Het mannetje verscheen ook een keer ten tonele, maar deed niks.”  

Wegjaaggedrag
Bij de zwarte specht hebben zowel mannetjes als vrouwtjes een eigen territorium, dat ze dus verdedigen tegen sexegenoten. Komt er een vreemd vrouwtje in het territorium van het vrouwtje, dan zal het plaatsvrouwtje haar gebied verdedigen en probeert ze het andere vrouwtje te verjagen. Ze gaan dan vaak laag op een boomstam tegenover elkaar zitten en gaan dan met de snavel omhoog schokkende geluiden maken, waarbij soms een u-u geluid te horen is. Dat doen ze helemaal synchroon, dan draaien ze rond, waarbij ze omhoog schroeven,  en zorgen dat ze tegenover elkaar blijven. Het is eigenlijk niet te zien wie het initiatief neemt. Dan vliegt er een weg. De ander volgt. Roepen daarbij vaak een ‘lkauw’- achtig geluid, wat normaal gebruikt wordt om elkaar gerust te stellen. 

Tussen twee mannetjes komt dit ‘wegjaaggedrag’ ook voor, maar het wordt zelden gezien. De gevechten zijn wel veel feller. Het duurde dan ook niet zo lang voor het conflict geslecht is. Zwarte spechten hebben qua geluiden hetzelfde repertoire. Ze roffelen beide, ze roepen beide ‘kliee’ en ‘cru-cru’ (algemene roep). Ze roepen beide ‘lkauw’ tijdens paring. Ze hakken beide aan het nesthol, lossen elkaar af tijdens het broeden, voeren samen de jongen en verdedigen dus beide het territorium. Kortom, een zeer geëmancipeerde vogel volgens Brinkhof.  

Al meer dan 4000 uur observeert bioloog Henny Brinkhof het gedrag en het geluid van de zwarte spechten in Groesbeek. Bekijk ook de reportage van 5 april 2016 waarin Milouska Meulens samen met Henny Brinkhof op zoek gaat naar de zwarte specht: klik hier