De zwartblauwe rapunzel, eidereenden op Texel en alle overige onderwerpen

Luister de overige reportages en interviews uit de uitzending van 5 juni 2022 terug op de volgende startpunten:

0:10:57 - De zwartblauwe rapunzel
0:47:53 - Eidereend heeft mosselbank nodig
1:09:00 - De huiszwaluwenkolonie bij de studio
1:22:48 - Met een kruiwagen aarde naar Parijs wandelen
1:43:22 - Antoni van Leeuwenhoek
2:42:26 - Na het stikstofprobleem komt de fosforcrisis

Deze plant kan door zijn unieke bloeiwijze eigenlijk met geen andere verward worden. De zwartblauwe kroonbladeren zijn eerst buisvormig vergroeid, waarna ze tijdens de bloei openklappen. De bovenste bloemen in de aar blijven echter vergroeid. Verslaggever Henny Radstaak zag deze zeldzame plant in het Wijboschbroek, samen met Sascha van der Meer van FLORON en Sheila Luijten van Science 4 Nature.

Al jaren broeden er huiszwaluwen bij onze studio in het Naardermeer. Dick Jonkers heeft deze kolonie jarenlang gemonitord met de vogelwerkgroep Het Gooi en Omstreken en vertelt over deze bijzondere beesten. Waar overwinteren ze? Hebben ze last van de droogte van afgelopen lente? Wordt zo’n hoog en droog nest ook wel eens gekaapt door andere vogels?

Aarde, iets vanzelfsprekends maar ontzettend belangrijks, verdient meer bescherming en waardering volgens Henry Mentink. Daarom wil Henry de aarde op de werelderfgoedlijst. Om dit te bewerkstelligen wandelt hij met een kruiwagen vol met aarde van over de hele wereld van zijn Gelderse woonplaats Varik naar het hoofkantoor van Unesco in Parijs. We spreken hem als hij net is aangekomen in de Franse hoofdstad.

Antoni van Leeuwenhoek, geboren in 1632, was de eerste microbioloog ooit. Met zijn zelfgemaakte microscopen onderzocht hij de meest uiteenlopende onderwerpen, van luizeneieren en sperma tot bacteriën en facetogen van libellen. Dirk van Delft, oud-directeur van Rijksmuseum Boerhaave, schreef een biografie over deze revolutionaire Delftse wetenschapper: Onzichtbaar leven. Antoni van Leeuwenhoek en de wondere wereld van de microbiologie.

In sommige gebieden in Nederland moet de stikstofuitstoot met wel 80% omlaag. Dat schrijft NRC vrijdag, op basis van nog niet gepubliceerde kabinetsplannen. Dit zou grote gevolgen kunnen hebben voor de boeren rond bijvoorbeeld het Brabantse natuur de Peel en de Gelderse vallei. Massale uitkoop lijkt onvermijdelijk. Volgens een groep Utrechtse wetenschappers is deze aanpak van het stikstofprobleem veel te eenzijdig. Sterker nog, het zou zelfs slechter kunnen uitpakken voor de natuur als niet ook het fosforprobleem wordt aangepakt. In Vroege Vogels een gesprek met milieukundige Jerry van Dijk van de Universiteit Utrecht.

Cor Smit bestudeert al tientallen jaren de eidereenden jongen op Texel. Deze prachtige grote zee-eenden zijn in aantallen flink afgenomen nadat de mosselbanken in de Waddenzee zo'n dertig jaar geleden verdwenen door overbevissing. Nu er weer banken liggen voor bijvoorbeeld de Mokbaai ziet Cor Smit dat het beter gaat met de eidereend op Texel.