Zonnedauw: vleesetende plant van Nederland

De naam 'zonnedauw' hebben deze vleesetende planten te danken aan de druppels op het einde van de tentakels. Deze lijken een beetje op dauwdruppels, maar zijn erg kleverig en verdampen niet in de zon. Op het menu van de zonnedauw staan allerlei insecten. Geduldig wacht de plant totdat er een willekeurig insect komt aanwaaien en blijft kleven.

Omdat de zonnedauw niet al zijn voedsel uit de bodem hoeft te halen, overleeft hij ook onder Spartaanse omstandigheden. Hij vult zijn menu immers aan met insecten. De bodem moet kaal, schraal en zelfs zuur zijn, zolang het maar vochtig is.

Komen insecten in aanraking met de druppels, dan blijven ze eraan vastplakken en beweegt de plant langzaam steeds meer tentakels in de richting van zijn slachtoffer. Binnen enkele uren kan een blad zich als een gebalde vuist volledig om zijn prooi hebben gesloten. Het blad van de zonnedauw scheidt verteringsenzymen uit en de vrijgekomen voedingsstoffen worden door de plant opgenomen.

Hoe meer druppels aan het insectenlijf weet te hechten, hoe sneller dit vocht de prooi doet verteren. Als na een paar dagen de hele inhoud van het insect is verteerd, openen de blaadjes zich weer langzaam. Wat achterblijft zijn de glazige vleugeltjes en een verschrompeld zwart restje van de insectenhuid.

De zonnedauw lijkt zeer bedreven in het lokken en vangen van waterjuffers. Bij de vennen vind je dan ook geregeld plantjes die meerdere waterjuffers in hun kleverige tentakels gevangen houden.

In Nederland vind je drie soorten zonnedauw. De ronde en kleine zonnedauw komen plaatselijk vrij algemeen voor, maar staan nog wel op de rode lijst. In Nederland zijn deze planten vanaf 1 januari 2017 niet meer wettelijk beschermd. De lange zonnedauw is aanzienlijk zeldzamer en dat komt vooral omdat  z’n leefgebied (levend hoogveen en blauwgraslanden) verdwijnt.