Vreemd? Misschien. Maar wel waar: zonder de mug kan geen olifant bestaan.
Alle leven in de natuur hangt met elkaar samen. Zo ben je vast bekend met de voedselketen; een kringloop in de natuur. Bijvoorbeeld: een insect wordt gegeten. Dit vormt vervolgens het voedsel voor een vleeseter. De afvalstoffen van de vleeseter vormen de noodzakelijke meststof voor de groei van planten, die dan weer insecten van voedsel voorzien. Het ontbreken van een schakel in een dergelijke kringloop bedreigt het voortbestaan van alle schakels.
Biodiversiteit heeft alles te maken met de voedselketen, maar omvat veel meer dan de voedselketen alleen. Biodiversiteit gaat over de enorme variëteit in de natuur, hoe al die verschillende soorten planten en dieren met elkaar in verband staan en elkaar nodig hebben. Hoe meer variëteit in de natuur, hoe beter de natuur er voor staat. En daar hebben ook wij belang bij.
Wat is het belang van biodiversiteit?
Voormalig milieuminister Jan Pronk heeft eens gezegd: “BIODIVERSITEIT IS DE LEVENSVERZEKERING VOOR ONS BESTAAN”. Dat is het ook: verantwoord omgaan met de natuur en het leven om ons heen is belangrijk, omdat wij er van afhankelijk zijn. Biodiversiteit is de optelsom van vormen van alle leven op aarde: de miljoenen soorten dieren (inclusief de mens!) en planten. Van een onzichtbaar insect tot de indrukwekkende olifant.
Naast de vele verschillende soorten bestaat er ook een grote verscheidenheid aan leefgebieden (biotopen). En hoe groter de variatie des te groter is de biodiversiteit. En die levert grondstoffen die planten, dieren en mensen nodig hebben: voedsel, zuurstof, geneesmiddelen, hout, energie, kleding, woningen en schone lucht. Maar het gaat nog veel verder. Denk aan het leven in de bodem. Zonder al die bodemdiertjes, schimmels en bacteriën zaten wij met grote bergen organisch afval. En wat te denken van onze bomen, struiken en planten: doordat ze water en grond vasthouden, bieden ze bescherming tegen erosie en overstromingen en is de plantengroei van grote invloed op ons klimaat. Dat de natuur ons rust, inspiratie, gezondheid en welvaart geeft, laten we hier nog maar even buiten beschouwing.
Biodiversiteit in Nederland
In Nederland is de biodiversiteit hard achteruit gegaan. Dit komt door de aanleg van wegen en het bouwen van huizen en bedrijven. Er blijft dus minder ruimte over voor natuurgebieden, waar de dieren en planten kunnen leven. Het aantal dier- en plantensoorten wordt daardoor minder.
In Nederland komen ongeveer 25.000 diersoorten en meer dan 10.000 plantensoorten voor. Wereldwijd naar schatting 14 miljoen soorten! De insecten zijn in Nederland de grootste groep diersoorten (veel kevers, vliegen, wespen, mieren en muggen). Sommige dieren komen alleen in bijzondere natuurgebieden voor. Herten, dassen of arenden zie je niet overal, maar kun je tegenkomen in één van de vele bijzondere natuurgebieden in Nederland. Een aantal daarvan heten Nationaal Park.
Op safari in Nederland: kom en geniet van de Nationale Parken
Er zijn 20 Nationale Parken in Nederland: elk met zijn eigen karakter en zijn eigen biodiversiteit. Zo zijn er Nationale Parken met duingebieden, watergebieden, bosgebieden en stuifzanden. Er leven veel verschillende soorten dieren en planten in deze Nationale Parken zoals vossen, herten, reeën en dassen. Maar ook spechten, visarenden, uilen en de veel kleinere insecten. Of mooie planten als bosanemoon, orchideeën en adelaarsvaren. Het beheer van al deze gebieden wordt verricht door de terreineigenaren, zoals Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, de Landschappen en vele particuliere landgoedeigenaren. Er is ook een Nationaal Park bij jou in de buurt.